Showme Phạm
Nhớ ngày trước khi nấu cơm phải vo gạo thật kỹ vì gạo thời đó chế biến với kỹ thuật hạn chế, trấu và sạn sót trong gạo rất nhiều. Thời nay cái rá vo gạo bằng tre, rồi bằng nhôm đã không còn thấy sản xuất nữa vì gạo đã tiêu chuẩn hơn, sạch hơn và hầu như không còn sạn.Nhưng báo chí thì ngược lại. Không đọc báo thì không biết tin tức, đọc báo giấy thì mất thì giờ đi mua, đọc báo mạng thì cứ như ăn cơm liên tục nhai phải sạn, mà hạt nào hạt nấy to "bà cố" nên dù có kịp ngưng lại chưa nuốt cũng có khi mẻ cả răng.
Thời buổi số lượng "tiêu diệt" chất lượng này thật khủng khiếp! Nhiều Đài Truyền hình mọc ra thì càng thiếu người làm, thiếu thì vơ quáng vơ quàng chứ đào tạo sao mà kịp. Vậy nên chất lượng truyền hình "củ chuối" cũng dễ hiểu. Báo chí cũng "củ khoai" như vậy, báo mạng nhan nhản và cạnh tranh nhau khốc liệt về số lượng những cú click chuột, vì vậy nên đề tài càng hot càng tốt, giật tít càng sốc càng hoanh nghênh. Và báo nhiều thế thì "nhà" báo lấy đâu ra cho đủ? Thôi thì "lều" hay "chòi" gì cũng chơi tuốt, chỉ cần tiêu chí sốc là được, chẳng cần qua đào tạo, cũng không quan tâm thẻ nhà báo làm gì.
Chính vì vậy mà một thế hệ nhà báo chân chính, được đào tạo tử tế đã rút lui vào hậu trường viết blog hoặc chuyển nghề , nhường chỗ một làn sóng "nhà báo" nghiệp dư và háo danh mặc sức tung hoành trên mạng. Có thể gắp ra được các hạt sạn tiêu biểu như sau trong chén cơm báo chí ngày nay:
Họp báo:
Phải ngồi ở bàn chủ tọa trả lời báo chí hơn 15 năm nay trong các buổi họp báo về Showbiz mới thấy được trình độ báo chí ngày càng xuống cấp như thế nào. Trước hết người phóng viên đến họp báo để hỏi. Ngày trước PV(phóng viên) tranh nhau để hỏi, chuẩn bị sẵn những câu hỏi hóc nhất, thiết yếu nhất từ trước làm người trả lời cũng phải suy nghĩ, chuẩn bị và thông tin rất bổ ích cho cả những báo khác, cho dư luận, nhiều khi hết giờ họp mà câu hỏi vẫn còn. Bây giờ PV rất lười hỏi, hoặc chẳng biết gì mà hỏi, hoặc hỏi những câu chẳng liên quan đến chủ đề. MC liên tục phải nhắc hoặc gợi ý mà đôi khi chỉ thấy một không khí im lặng bao trùm. Ấy thế mà vừa tuyên bố kết thúc họp báo thì lại nhao nhao đi đánh lẻ, hỏi lẻ nghệ sĩ, nhưng chưa hỏi đã biết sẽ phỏng vấn thì toàn những câu về catxe, giá vé, quan hệ cá nhân...Chắc các tin đó hot hơn là nội dung chương trình, và hỏi lẻ thế để "độc quyền" sợ người khác khai thác mất, trong khi BTC nào cũng muốn công khai mọi thông tin đến công chúng.
Đặc biệt trong các buổi họp báo hiện nay rất hiếm PV tự biết xưng tên tuổi và tòa báo một cách đàng hoàng - điều cơ bản cho một phóng viên chuyên nghiệp trước khi hỏi. Cứ đứng lên là hỏi ngay chẳng biết là ai, hết sức bất lịch sự! Hay phóng viên bây giờ vô danh? Hay phóng viên toàn cộng tác viên, thích chỗ nào là nhảy, hoặc một lúc viết cho hàng loạt báo "cải"?
Phỏng vấn:
Ngày trước khi chưa có mạng, các PV thường hẹn gặp để phỏng vấn và nguyên tắc là đều phải có máy ghi âm, không những để ghi hết được các câu trả lời mà còn làm bằng chứng cho bài của mình khi cần thiết. Nhiều PV đương thời chỉ cần cây bút, tờ giấy hoặc ngồi café tán chuyện cũng lên thành bài, vì vậy nhiều "sao" ngớ người khi mình nói chơi mà thành chuyện trên mặt báo, hoặc từ ngữ bị biến tấu thành một chuyện khác chẳng liên quan...Có nhà báo đã trở thành sao chỉ nhờ phỏng vấn sốc, biết lừa miếng hoặc hỏi "quái" để người trả lời mắc bẫy hoặc lỡ miệng để giật thành tít độc. Sau nhiều tai họa chết người về việc xào nấu câu trả lời gây bất lợi, hoặc mát ghi âm cài cắm bí mật, đám nghệ sĩ đã biết cẩn thận hơn khi đỏi hỏi ghi âm hoặc sau này thường chỉ trả lời qua email khi mạng trở nên phổ biến. Đến khi "sao" nhà ta khôn khéo hơn trong cách trả lời, đôi khi còn đá xoáy cả những câu hỏi ngớ ngẩn của PV thì các baqc PV trẻ nhà ta còn có chiêu sửa lại chính câu hỏi của mình cho bớt quê, và kết quả là câu hỏi và câu trả lời đôi khi chẳng ăn nhậu gì với nhau.
Viết bình "loạn" (luận):
Trước hết là chọn đề tài độc và hot, càng nhạy cảm càng tốt. Nếu đề tài cấm kị thì giả giọng phê phán, phản đối, giáo dục, đề tài nào ăn khách, chuột click nhiều thì đăng thành nhiều kỳ, hoặc mở hẳn topic để bà con vào bình loại thêm cho xôm. Chịu khó nghe ngóng, theo dõi các báo khác, nếu có gì hứa hẹn "ăn" là bung liền vì thông tin bây giờ quá khó để độc quyền. Càng ngày càng thiếu những bài viết có nghề, nghiêm túc và tử tế hoặc ít nhất cũng có lương tâm ,đạo đức nghề nghiệp trên các báo mạng. Ngay cả nếu chỉ cần giật tít để câu khách thì cũng toàn tiêu đề rẻ tiền và chẳng có gì sáng tạo, a dua theo nhau đến mức nhàm chán.
Chỉ dẫn chứng nguyên hai tiêu đề của cùng một báo để cạnh nhau, bài đầu là: "Choáng vì người mẫu X lộ vòng một" có vẻ mang tính phê phán thì bài sát bên là:" Ngắm ca sĩ Y với vòng một khó cưỡng"!? Dụ bà con ghé xem lộ liễu đến thế! Mà khó cưỡng là cưỡng cái gì nhỉ? Không biết những nhân vật nào ngồi ở cái ghế gọi là "biên tập" của các báo này? Thậm chí mời đây sau sêri ăn khách "ML hát nhầm lời nhạc Trịnh..."có "nhà" báo SH nào đó còn giất tít tiếp: "Sốc vì HN hát sai lời nhac Đoàn Chuẩn", đọc ra mới biết đó là một clip của hãng phim Trẻ quay đã hơn 10 năm, người viết mải đưa chứng cứ theo một người nhà của nhạc sĩ và kết luận ngay mà quên mất rằng hát live trên truyền hình và trên băng đĩa là hoàn toàn khác. Bởi vì ca sĩ hát cho video phải thu sẵn trong studio theo lời mà nhà SK đưa ra, thêm vào đó là bao nhiêu hội đồng biên tập và duyệt mới ra được cuốn video. Vậy nếu có lỗi sai lời thì cũng không thể do ca sĩ. Chắn chắn phóng viên này chẳng thèm hỏi ca sĩ, nhà sản xuất cũng như biên tập hãng phim mà vội vàng đăng ngay cho HOT, đến nỗi phê phán ca sĩ hát sai lời mà phóng viên này còn đăng sai cả tên đạo diễn...
Không thể nhặt hết sạn từ các lá cải trên mạng để làm trong sạch môi trường và thông tin báo chí vì người viết cần đạo đức và chuyên môn, kẻ nhặt sạn phải có chức năng, thế mà những thứ đó có vẻ đã bị doanh thu làm tê liệt rồi ! Báo hại độc giả tốn tiền đi trám lại hàm răng sứt mẻ và phải bịt kim loại hết hai hàm nếu muốn nhai tiếp những thức ăn không được kiểm dịch này.
Nguồn: Song nhac