THỰC TRẠNG XÂY DỰNG ĐỜI SỐNG VĂN HÓA CƠ SỞ Ở THỊ TRẤN NONG HET

THỰC TRẠNG XÂY DỰNG ĐỜI SỐNG VĂN HÓA CƠ SỞ Ở

THỊ TRẤN NONG HET

MENG LOR XAY PAO

Học viên K13 Quản lý văn hóa

Xây dựng đời sống văn hóa cơ sở là một trong những công tác trọng tâm của toàn Đảng, toàn dân. Nhà nước Lào đã đề ra các chủ trương, định hướng và ban hành các chính sách phù hợp để phát triển văn hóa Lào gắn với phát triển đất nước mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Đối với huyện Nong Het, tỉnh Xieng Khouang, nhiệm vụ xây dựng đời sống văn hóa cơ sở (XDĐSVHCS) gắn với bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống luôn được đặt song song với sự phát triển kinh tế xã hội, giảm nghèo của toàn dân, phát triển văn hóa toàn quốc bên cạnh chọn lọc tinh hoa văn hóa của nhân loại, nhằm XDĐSVHCS tốt đẹp cho người dân tại địa bàn huyện Nong Het, tỉnh Xieng Khouang nước CHDCND Lào.

1. Hoạt động xây dựng đời sống văn hóa ở thị trấn Nonghet

1.1  Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quản lý

 Lễ đón nhận bằng công nhận Làng văn hóa xã Phakhe

Qua khảo sát cho thấy có tới 86,7% ý kiến của người dân cho rằng công tác chỉ đạo, điều hành của Đảng ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thị trấn Nong Het về xây dựng đời sống văn hóa cơ sở ở mức tốt; có 88% đánh giá tốt về hoạt động chỉ đạo của Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa cơ sở”; 86% đánh giá tốt về sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể của huyện trong việc chỉ đạo thực hiện xây dựng đời sống văn hóa cơ sở; Từ những kết quả nghiên cứu, đánh giá trên cho thấy, đánh giá của người dân về hoạt động chỉ đạo xây dựng đời sống văn hóa cơ sở của các cấp ủy, chính quyền, của Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” huyện và của các ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn thị trấn Nong Het là tốt, minh chứng cho điều này là công tác xây dựng đời sống văn hóa trên địa bàn thị trấn Nong Het đã đạt được nhiều thành tựu, được người dân nhiệt tình tham gia hưởng ứng.

1.2. Xây dựng nếp sống văn hóa

Qua điều tra phỏng vấn về việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội trên địa bàn thị trấn Nong Het cho thấy: ý kiến đánh giá về công tác thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội tại trên địa bàn được triển khai thực hiện tốt đạt 78%; ý kiến đánh giá về việc lồng ghép các nội dung thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội vào trong quy ước của địa phương trên địa bàn được triển khai thực hiện tốt đạt 77,3%; có 76,6% ý kiến trả lời tốt khi được hỏi về công tác xây dựng môi trường văn hóa tại nơi tổ chức lễ hội. Như vậy kết quả đánh giá tốt của người dân về việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội là tương đối đồng đều. Tuy nhiên vẫn còn có nhiều ý kiến đánh giá ở mức trung bình và kém cho công tác này tại địa phương.

1.3. Tổ chức các phong trào văn hóa

 Lễ hội truyền thống của người dân tại thị trấn Nonghet

Qua khảo sát, tác giả nhận thấy tỷ lệ gia đình văn hóa trên địa bàn huyện tăng lên hàng năm. Kết quả này là minh chứng cho thấy sự nỗ lực chỉ đạo xây dựng phong trào xây dựng gia đình văn hóa của cấp ủy đảng, chính quyền thị trấn Nong Het và nhần thức của nhân dân trên địa bàn huyện ngày càng nâng cao nhận thức đối với phong trào xây dựng gia đình văn hóa.

1.4. Xây dựng các thiết chế văn hóa

UBND huyện đã chỉ đạo việc ban hành các văn bản nhằm quy hoạch, xây dựng mạng lưới các thiết chế văn hóa từ huyện đến các cụm bản, thị trấn, các thôn, khu dân cư trên địa bàn huyện gắn liền với quy hoạch xây dựng nông thôn mới. Với tinh thần phát huy nội lực tại cơ sở là chính, bằng nguồn kinh phí xã hội hóa cùng với ngân sách Nhà nước hỗ trợ, các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, vận động các tầng lớp nhân dân tích cực góp sức người, sức của để xây dựng các thiết chế văn hoá, nhằm đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá của người dân. Đến nay toàn huyện đã xây dựng được: 01 nhà văn hóa cấp huyện; 4 nhà văn hoá cụm bản đạt chuẩn theo tiêu chí của Bộ, 47 bản, khu dân cư đã xây dựng được nhà văn hoá (các bản còn lại chưa xây dựng được nhà văn hóa); 100% cụm bản, thị trấn đã quy hoạch đất giành cho các thiết chế văn hoá, thể thao. Đến nay trên địa bàn huyện đã có 50 sân bóng đá, 20 sân bóng chuyền, 12 sân, cùng nhiều bàn tập bóng bàn ở các nhà văn hóa cũng như ở nhà dân tự mua sắm về phục vụ nhu cầu thể thao của bản thân cũng như người dân trong thôn; xây dựng được 02 điểm vui chơi cho trẻ em cấp cụm bản. Số kinh phí đầu tư cho xây dựng thiết chế văn hóa, thể thao từ năm 2013 đến tháng 6/2018 ước tính 1,5 tỷ kíp, trong đó kinh phí xã hội hóa ước tính 500 triệu kíp.

1.5. Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa

 Giã bánh trong lễ đón nhận bằng công nhận làng văn hóa xã Sandon

Công tác bảo tồn phát huy các di sản văn hoá trên địa bàn huyện luôn được các cấp, các ngành thường xuyên quan tâm bằng nhiều hình thức như thường xuyên ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn việc tổ chức thực hiện các văn bản của trung ương, của tỉnh về công tác bảo tồng và phát huy các giá trị di sản văn hóa. Thường xuyên tuyên truyền, giáo dục, phát huy truyền thống quê hương, quan tâm đến việc đầu tư, tôn tạo, trùng tu các di tích lịch sử văn hoá trên địa bàn huyện. Việc bảo tồn, phát huy những di sản văn hoá tốt đẹp của dân tộc được coi trọng. Đến nay, trên địa bàn huyện có 17 di tích lịch sử văn hoá đã được xếp hạng (trong đó có 4 di tích xếp hạng cấp quốc gia và 12 di tích xếp hạng cấp tỉnh).

1.6. Sự tham gia của cộng đồng xây dựng đời sống văn hóa

                              Lễ hội truyền thống của người dân tại thị trấn Nonghet

Dưới sự lãnh đạo của Huyện ủy, UBND huyện cùng với sự phối hợp của các phòng, ban, ngành, đoàn thể và sự chủ động triển khai kế hoạch của cấp cụm bản, hoạt động xây dựng đời sống văn hóa cơ sở trên địa bàn thị trấn Nong Het đã đạt được nhiều kết quả tốt đẹp. Ban chỉ đạo các cấp từ huyện đến cơ sở đều tích cực, sâu sát tới từng thôn, khu dân cư, từng hộ gia đình, nâng cao chất lượng các hoạt động xây dựng đời sống văn hóa cơ sở. Ngoài ra sự phối kết hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể như: Ủy ban mặt trận tổ quốc, hội Liên hiệp phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn thanh niên, Liên đoàn lao động đã triển khai có hiệu quả các nội dung xây dựng đời sống văn hóa cơ sở. Nhờ đó chất lượng các phong trào xây dựng gia đình văn hóa, làng, khu dân cư văn hóa; cơ quan đơn vị doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa đều được nâng lên rõ rệt.

1.7. Thanh tra, kiểm tra và thi đua khen thưởng

                  Lễ đón nhận bằng công nhận xã văn hóa tại xã Nonghet Tai

Xây dựng đời sống văn hóa cơ sở cần sự vào cuộc của toàn xã hội, trong đó có sự chỉ đạo của các cơ quan chức năng và đặc biệt là sự tham gia của người dân. Khi có sự tham gia của nhiều lực lượng thì việc xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở mới thực sự phong phú, đồng thời tạo cơ hội cho người dân được hưởng thụ nhiều sinh hoạt văn hóa phù hợp với điều kiện và nhu cầu của mình. Công tác xây dựng đời sống văn hóa cơ sở được triển khai với nhiều nội dung, nhiều phong trào mà lại gắn bó mật thiết với đời sống của người dân tại cơ sở, đặc biệt là tại mỗi cơ sở lại có một nét văn hóa khác nhau nên trong quá trình triển khai thực hiện công tác xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở cần phải thường xuyên thanh tra, kiểm tra việc triển khai thực hiện các hoạt động trong việc xây dựng đời sống văn hóa cơ sở tại địa phương để tránh đi trệch hướng theo sự chỉ đạo của đảng, nhà nước cũng như sự chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền mà lại phù hợp với tình hình thực tế của từng địa phương.

Thị trấn Nong Het là một trong những địa phương giàu truyền thống văn hoá. Thời gian qua, trong tiến trình xây dựng nền văn hoá mới, thị trấn Nong Het đã đạt được nhiều thành tựu khả quan. Trình độ nhận thức của người dân được nâng lên rõ rệt.Cơ sở vật chất và các thiết chế văn hoá được xây dựng khang trang, cảnh quan môi trường sạch đẹp. Công tác xã hội hóa các hoạt động văn hóa cũng đã được quan tâm, được người dân đồng tình hưởng ứng. Kết quả bước đấu của công tác xây dựng đời sống văn hóa cơ sở trên địa bàn huyện đã góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mỗi người dân, mỗi gia đình được nâng cao.

Bên cạnh những điều đã đạt được vẫn còn có những hạn chế như: Trong quá trình thực hiện Nghị quyết của Đảng, một số địa phương cơ sở chưa có nhận thức rõ về vai trò, vị trí của công tác văn hóa nên chưa hiểu hết quan điểm, chủ trương và đường lối của Đảng về công tác văn hóa. Một số Ban chỉ đạo, Ban vận động ở cơ sở chỉ đạo công tác xây dựng đời sống văn hóa chưa toàn diện. Việc củng cố kiện toàn Ban chỉ đạo các cấp có nơi, có lúc chưa kịp thời. Ban vận động ở một số làng, khu dân cư hoạt động thiếu tích cực, thiếu cụ thể trong việc chỉ đạo. Hệ thống thiết chế văn hóa từ huyện đến cơ sở còn hạn chế. Phong trào văn hoá văn nghệ, thể thao ở một số cơ sở hoạt  động  còn mang tính hình thức. Việc thu hút đầu tư từ các nguồn xã hội hóa cho công tác văn hóa còn hạn chế. Đời sống kinh tế xã hội phát triển, nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần của người dân tất yếu cũng được nâng lên đa dạng và phong phú hơn. Công tác kiểm tra, quản lý các dịch vụ văn hóa công cộng trên địa bàn huyện chưa sát sao, thường xuyên.

2. Giải pháp nâng cao hiệu quả xây dựng đời sống văn hóa ở thị trấn Nonghet

Xây dựng đời sống văn hóa là một quá trình lâu dài, cần có sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của chính quyền địa phương, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự chung tay đồng lòng của cán bộ và nhân dân trong triển khai thực hiện từng nhiệm vụ cụ thể để tạo nên nền tảng cơ bản về vật chất và tinh thần.

Dựa vào tình hình thực tiễn trên địa bàn thị trấn Nong Het và phương hướng xây dựng đời sống văn hóa trên địa bàn huyện, luận văn đã đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động xây dựng đời sống văn hóa cơ sở trên địa bàn huyện bao gồm các giải pháp sau cụ thể như: Đối với chủ thể quản lý; Hoàn hiện việc ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quản lý; Hoàn thiện việc xây dựng nếp sống văn hóa; Đẩy mạnh các phong trào văn hóa; Tăng cường xây dựng và nâng cao chất lượng các thiết chế văn hóa; Nâng cao hiệu quả bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa; Khuyến khích, động viên sự tham gia của cộng đồng vào việc xây dựng đời sống văn hóa; Tăng cường thanh tra, kiểm tra và thi đua khen thưởng.

Các giải pháp vừa mang tính thực tiễn, vừa mang tình lâu dài, vừa phù hợp với tình hình thực tế trên địa bàn huyện. Việc thực hiện tốt các giải pháp mang tính chất tổng hợp, sát với thực tế sẽ đảm bảo quá trình xây dựng đời sống văn hóa cơ sở ở huyện có những bước thay đổi theo hướng tiến bộ, phù hợp với nghị quyết của Đảng về xây dựng văn hóa, con người Lào đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Bộ Kế hoạch và Đầu tư CHDCND Lào (2016), Bản kế hoạch phát triển kinh tế Quốc gia (2016 – 2020).
2. Bộ Thông tin, Văn hóa và Du lịch CHDCND Lào (2020), Chiến lược và kế hoạch phát triển công việc Thông tin, Văn hóa và Du lịch đến 2025.
3. Bộ Văn hóa - Thông tin (1995), Một số giá trị văn hóa truyền thống đối với đời sống văn hóa cơ sở ở nông thôn hiện nay, Nxb Văn hóa Thông tin, Hà Nội.
4. Thủ tướng Chính phủ Lào (2016), Quyết định số 10/QĐ-TTg ngày 26 tháng 9 năm 2016 phê duyệt chương trình thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”.
5. Văn bản các tiêu chuẩn để xây dụng người, gia đình và văn hóa làng (2009), Bộ Thông tin, Văn hóa và Du lịch Lào.
6. Văn bản kết luận về xây dựng làng, xã văn hóa ( 2020), Phòng Thông tin, Văn hóa và Du lịch huyện Nonghet 5 năm (2016 - 2020).
7. Văn bản kết luận về xây dựng làng, xã văn hóa (2020), Sở Thông tin, Văn hóa và Du lịch tỉnh Xieng Khouang 5 năm (2016 - 2020).
8. Văn bản xây dựng văn hóa làng gương mẫu của bộ Thông tin (2019), Sở Thông tin, Văn hóa và Du lịch Lào.

Chia sẻ trên Facebook Google + Tweet LinedIn Email