Nội san

Hình họa từ góc nhìn thiết kế thời trang

31 Tháng Mười Hai 2007

HÌNH HỌA

TỪ GÓC NHÌN THIẾT KẾ THỜI TRANG

                                                                                       


 

 

Họa sỹ LÊ ĐỨC CƯỜNG

Giảng viên bộ môn Thiết kế Thời Trang

Khoa Quản lý Văn hoá- Nghệ thuật

 

 Vai trò của hình họa với việc nghiên cứu cơ thể người là cơ sở không thể thiếu được trong việc hình thành ý tưởng sáng tác và thực hiện tác phẩm của người họa sỹ thiết kế thời trang….

 

            Các họa sỹ danh tiếng thời Phục hưng như Leonardo da Vinci, Michelangelo, Titian đồng thời cũng là những nhà giải phẫu học đã nghiên cứu và rút ra những tổng kết quan trọng mang tính khoa học sâu sắc, giải đáp thắc mắc của loài người về cơ thể của chính mình. Thông qua tài liệu ghi chép, tác phẩm hội họa, điêu khắc của các nghệ sỹ đã thể hiện một phong cách kinh điển mẫu mực. Từ hình thể đến sắc thái tâm lý nhân vật được biểu hiện hết sức phong phú, tinh tế. Đó thực sự là những tác phẩm đỉnh cao của mọi thời đại. Đồng thời cũng là nền tảng quan trọng cho phương pháp nghiên cứu hội họa, trong đó có môn hình họa của các trường mỹ thuật sau này.

            Trong nghệ thuật tạo hình, môn Hình họa luôn là môn học bắt buộc đối với sinh viên. Việc học và nghiên cứu hình họa giúp cho sinh viên rèn luyện kỹ năng quan sát, kỹ thuật thể hiện về cấu trúc cơ thể người cũng như  quy luật thay đổi của nó ở các lứa tuổi với sự tác động về ánh sáng, không gian, mầu sắc…

            Mối quan hệ của Hình họa và hình Thiết kế Thời trang có tính vận dụng chọn lọc. Hình họa là nghiên cứu để nắm chắc các quy luật tạo hình về cơ thể người. Hình thời trang có xu hướng cách điệu theo chuẩn độ của yêu cầu thiết kế.

            Thời trang luôn vận động, thay đổi theo mùa, thay đổi theo trào lưu, tâm lý tiêu dùng…và nó sẽ trở lại sau một chu kỳ vận động nhưng ở cấp độ khác. Chính vì vậy, hiệu quả bề mặt được đặc biệt chú trọng.

            Thiết kế thời trang (TKTT) quan tâm từ tổng thể đến mọi chi tiết trang phục phủ trên bề mặt của cơ thể người. Mỗi bộ phận đều có liên quan chặt chẽ và hệ thống với nhau. Để bề mặt có được sự hài hòa cân đối, phải tạo dựng bộ khung có tỷ lệ thuận mắt, cấu trúc chuẩn xác, thiết kế phù hợp với từng cơ thể ở mỗi độ tuổi. Vai trò của hình họa nghiên cứu cơ thể người là cơ sở không thể thiếu được trong việc hình thành ý tưởng sáng tác của người họa sỹ thiết kế thời trang.

            Kiến thức hình họa giúp giải quyết tỷ lệ hình cách điệu trong thiết kế thời trang một cách hợp lý. Từ những năm 30-40 của thế kỷ trước, các nhà thiết kế Pháp đã tạo dáng cho những mẫu hình với lối kéo dài, thon, khoáng hoạt. Cái đẹp bắt nguồn và sàng lọc từ đời sống, có lẽ đó là cơ sở để hình thành chuẩn độ đẹp trong tạo hình thời trang. Hình thời trang không quan tâm nhiều đến thâm diễn, đặc tả mà nó khái quát từng bộ phận cơ thể và gắn kết với nhau bằng những bộ phận vận động chính như : đầu, cổ, lồng ngực, hông, đầu gối, cổ chân để tạo những góc xoay khác nhau. Cấu trúc của các bộ phận hợp lý sẽ tạo sự vững chãi, thế dáng uyển chuyển  làm tăng vẻ đẹp cho trang phục.

            TKTT quan tâm tới các chi tiết chính như: đầu, cổ, eo lưng, bàn tay và chân. Vì nó gắn với mũ, tóc, đồ trang sức, túi xách… là điểm dẫn dắt sự chú ý tới sự hoàn mỹ của trang phục trên cơ thể. Ví dụ, trong kỹ thuật vẽ phác của TKTT, đôi tay thường được đơn giản hóa, chỉ vẽ gợi hoặc che giấu trong túi áo hay nếp gấp. Ngược lại, nghiên cứu hình họa cơ thể người những bộ phận này là điểm nhấn và rất khó thể hiện. Một bài hình họa đẹp phải giải quyết tốt các chi tiết này.

            Không gian trong thiết kế thời trang có đặc điểm riêng, không giống với phương pháp tạo không gian thấu thị trong hình họa. Với lối thể hiện mang tính tượng trưng nên không gian trong TKTT thường là gợi chứ không tả, phần nhiều là sử dụng không gian ước lệ.

            Để vận dụng tốt khả năng cách điệu hình như: kéo dài, cường điệu về thế, dáng-đạt tới độ thuận mắt, người thiết kế phải nắm chắc tỷ lệ, cấu trúc cơ thể người thông qua các bài nghiên cứu hình họa cơ bản, ký họa động, thường xuyên trau dồi kỹ năng quan sát, kỹ năng thể hiện bằng các chất liệu. Hình thời trang mang nhiều đặc điểm của hình họa vẽ nhanh, nhằm đáp ứng yêu cầu chuyển dịch tư thế theo ý tưởng của người thiết kế.

            Khái niệm thuận mắt trong nghệ thuật thị giác, tự nó đã nói lên tất cả những gì cần phải có trong tạo hình.

            Như trên đã đề cập, Thời trang luôn là đương đại, nên nhà thiết kế cần phải kết hợp kiến thức cơ bản của Hình họa với kỹ thuật và chất liệu mới của Đồ họa để tạo ra hiệu quả tốt nhất cho thiết kế của mình.

            Thời trang đang có nhiều tiềm năng khi kinh tế, văn hóa xã hội phát triển trong bối cảnh Việt Nam hội nhập với thế giới. Để khẳng định chỗ đứng trong lòng người thưởng thức và tiêu dùng là không đơn giản. Sáng tạo chính là chìa khóa mở ra thành công. Sự sáng tạo đó phải được khởi nguồn từ văn hoá mặc mang bản sắc Việt. Bản sắc là vấn đề rộng lớn, song bản sắc cũng toát ra từ chính nét mặt, vóc dáng, hành động của mỗi con người Việt Nam.

            Nếu bạn là họa sỹ hay đang theo đuổi ước mơ trở thành nhà TKTT hãy nhìn thật sâu và suy ngẫm về hình, dáng của những người sống quanh ta - sẽ thấy chất Việt, tâm hồn Việt trong tà áo sau mỗi nét bút.

 

                                                                        LĐC.