Nội san

Vai trò của Tin học chuyên ngành đối với sinh viên ngành Sư phạm Mỹ thuật

26 Tháng Mười Một 2021

ThS. Trang Tố Uyên

Giảng viên Khoa Sư phạm Mỹ thuật

 

Tin học chuyên ngành là một học phần có tính chất quan trọng đối với sinh viên ngành Sư phạm mỹ thuật nói riêng và sinh viên Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương nói chung. Với học phần này, sinh viên được tiếp cận với chương trình đào tạo theo hướng thực nghiệm, giúp sinh viên vừa được đào tạo kiến thức lý thuyết bài bản vừa được áp dụng ngay vào thực tế. Đồng thời, Tin học chuyên ngành cũng sẽ hỗ trợ sinh viên phát triển kiến thức chuyên môn và những kỹ năng cần thiết đáp ứng cho nghề nghiệp trong tương lai.

 

Trong chương trình đào tạo của Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương, sinh viên ngành Sư phạm mỹ thuật bên cạnh việc được trang bị đầy đủ kiến thức chuyên môn về chuyên ngành Sư phạm mỹ thuật thì Tin học chuyên ngành cũng là một học phần được Nhà trường và Khoa Sư phạm mỹ thuật chú trọng đầu tư giúp sinh viên cập nhật những kiến thức Tin học mới nhất và rèn luyện các kỹ năng thực hành. Trong đó, phải kể đến kiến thức cơ bản về Tin học chuyên ngành với các nội dung cụ thể như: Lý thuyết và thực hành nhiếp ảnh; Lý thuyết và thực hành Photoshop; Lý thuyết và thực hành CorelDraw; Lý thuyết và thực hành Video; Tìm hiểu và vẽ giao diện Website…

Tin học (informatics), là một ngành khoa học nghiên cứu quá trình tự động hóa việc tổ chức, lưu trữ, xử lý và truyền dẫn thông tin của một hệ thống máy tính nói chung. Với cách hiểu hiện nay, tin học bao hàm tất cả các nghiên cứu và kỹ thuật có liên quan đến việc mô phỏng, biến đổi và tái tạo thông tin. Học phần Tin học chuyên ngành giúp sinh viên có khả năng độc lập nghiên cứu, tiếp thu các kiến thức về mỹ thuật và đồ họa liên quan đến lĩnh vực được đào tạo. Sau khi ra trường, sinh viên có thể làm việc trong một số lĩnh vực như: Tư vấn thiết kế, tham gia quản lý dự án, chủ đầu tư trong các công trình quảng cáo, tổ chức sự kiện; Làm việc tại các đơn vị có chức năng tổ chức áp dụng, vận hành, quản lý các ứng dụng Tin học chuyên ngành phần mềm đồ họa vector, bimap, quay phim chụp ảnh như đài, báo, cơ quan văn hóa,…; Có thể làm cán bộ giảng dạy tại các cơ sở giáo dục đặc biệt là cấp Trung học phổ thông trên toàn quốc.

Điểm nổi bật của học phần Tin học chuyên ngành, ngành Khoa Sư phạm Mỹ thuật thuộc Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung Ương là sinh viên được đào tạo cơ bản về: Kỹ thuật chụp ảnh kỹ thuật số, phần mềm CorelDraw với bài tập thực hành Mỹ thuật, phần mềm Adobe Photoshop, phần mềm tạo video, và phác thảo được giao diện website bằng phần mềm CorelDraw. Các kỹ năng phần mềm này sẽ hỗ sinh viên hoàn thiện phác thảo bài tập chuyên môn được giao một cách nhanh chóng, chuyên nghiệp.

Trải nghiệm qua từng nội dung của học phần, đầu tiên sinh viên sẽ được thực tế làm việc với máy ảnh cùng sự hướng dẫn của giảng viên. Kỹ thuật chụp ảnh là phương pháp ghi ảnh cố định bởi sự tác động ánh sáng chiếu qua ống kính trong máy ảnh hay thiết bị chụp hình. Đó là một thiết bị đặc biệt để ghi lại hình ảnh của vật thể thông qua ánh sáng được phản chiếu từ các vật thể lên giấy hoặc phim nhạy sáng bằng cách căn thời gian phơi sáng. Quá trình này được thực hiện bằng các thiết bị cơ học, hóa học, hay kỹ thuật số thường được gọi là máy ảnh hay máy chụp hình.

Máy ảnh ra đời mang theo một sứ mạng là ghi lại hình ảnh thể hiện những khoảnh khắc, nội dung, cảm xúc của con người, của các nền văn hoá, văn minh trên toàn thế giới này. Kỹ thuật chụp ảnh có thể tồn tại bên cạnh các bộ môn nghệ thuật thị giác khác như vẽ tranh, điêu khắc,… bởi vì tính chính xác và nhanh chóng của nó. Dựa vào sự phát triển của khoa học kỹ thuật, những bức ảnh ra đời ngày càng có độ chính xác cao so với thực tế. Thông thường, chụp ảnh đơn thuần chỉ là việc cầm một máy ảnh và chụp một tấm ảnh ghi lại hình ảnh cuộc sống đời thường. Không chỉ vậy, chụp ảnh còn là cách chúng ta giao tiếp với thế giới, là phương tiện kể lại những câu chuyện của vạn vật trong tự nhiên và đời sống của con người... Đồng thời còn có sự kết hợp với việc xử lý của phần mềm đồ họa như Photoshop để cho ra bức ảnh nghệ thuật độc đáo, sáng tạo hơn. Các phiên bản phần mềm Photoshop qua các giai đoạn đã cho ra đời các hiệu ứng xử lý ảnh tinh xảo. Khi chụp lại hình ảnh nào đó trong cuộc sống, ngoài việc người chụp ảnh thấu hiểu những kỹ thuật khoa học để sử dụng công cụ máy ảnh, ống kính, đèn, phim…, nhiếp ảnh gia còn phải hiểu về quy luật hội họa, thiết kế, ngôn ngữ hình ảnh. Không những thế, còn thể hiện được cái tôi của bản thân qua cách sáng tạo trong kỹ thuật chụp ảnh. Chính vì vậy, cùng với ký họa thì chụp ảnh cũng góp phần giúp sinh viên ghi nhanh những hình ảnh trong cuộc sống cần lưu lại để làm tư liệu cho học tập và sáng tác Mỹ thuật.

Sau khi nắm chắc được kỹ thuật chụp ảnh, sinh viên tiếp tục được học về những phần mềm xử lý ảnh trong học phần Tin học chuyên ngành. Adobe Photoshop là phần mềm được phát triển với chức năng chính để chỉnh sửa hình ảnh. Trong lĩnh vực thiết kế, Adobe Photoshop là phần mềm bắt buộc phải biết của các designer. Không chỉ được sử dụng để chỉnh sửa ảnh; Adobe Photoshop được sử dụng rất nhiều trong thiết kế hiển thị. Hiện nay Adobe Photoshop được xem là một trong những phần mềm đồ họa bitmap mạnh trên thị trường. Adobe Photoshop cũng được đưa vào giáo trình giảng dạy chính thức của các trường đào tạo nghề cũng như các trường Cao đẳng, Đại học, Trong đó, Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung Ương cũng đưa vào nội dung học phần Tin học chuyên ngành để giảng dạy cho sinh viên ngành Sư phạm Mỹ thuật.

Bên cạnh phần mềm Adobe Photoshop, Coreldraw là phần mềm vector  được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực thiết kế đồ họa. Hiểu một cách đơn giản, CorelDraw là phần mềm cho phép người dùng sử dụng các công cụ có sẵn để có thể tạo ra những đối tượng vector khác nhau. Tương tự với Adobe Illustrator, CorelDraw được đông đảo những người làm thiết kế tin dùng bởi những tiện ích tuyệt vời của nó. Đặc biệt là lĩnh vực in ấn, CorelDraw đóng một vai trò chủ đạo trên thị trường thiết kế 2D ở Việt Nam và cũng là phần mềm giúp sinh viên Sư phạm Mỹ thuật tăng khả năng vẽ, khả năng thiết kế mỹ thuật và vận dụng vào xây dựng phác thảo bài thực hành chuyên môn.

Trong đồ họa, xử lý hình ảnh thường chia ảnh thành hai dạng bao gồm bitmap và vector. Trong đó bitmap là cách quản lí ảnh hay đối tượng bằng các điểm ảnh (pixel) từ các bức ảnh chụp bằng điện thoại hoặc máy ảnh, hay các đối tượng khác được xuất ra dưới dạng bitmap như jpg, png, jpeg. Còn với vector thì hình ảnh được tạo ra bởi các thuật toán tô màu dựa trên giới hạn của các đường line khi người dùng tạo ra trong quá trình sử dụng các phần mềm đồ họa vector. Và một điều đặc biệt của đồ họa vector đó là có thể thu phóng đối tượng của mình ở bất kì một kích thước nào mà không lo bị vỡ hình.

Học phần mềm Adobe Photoshop, sinh viên có thể thực hiện nhiều động tác như: Chỉnh sửa khắc phục lỗi của ảnh, loại bỏ các chi tiết trong ảnh không mong muốn…; Phục chế mới lại những bức ảnh cũ đã bị hỏng, suy giảm chất lượng do đã chụp từ lâu; Có thể xử lý Text để biến chúng thành các tác phẩm nghệ thuật, được gọi tắt là typography. Việc sử dụng văn bản, sắp đặt tùy biến chúng tạo thành những hình ảnh có tính biểu tượng cao; Thiết kế banner: với tính năng cắt ghép – chỉnh sửa ảnh linh hoạt, có thể dùng phần mềm Adobe Photoshop để thiết kế banner dùng cho hoạt động Marketing – quảng cáo online hoặc là in ấn; Thiết kế icon, web, apps thì phần mềm Adobe Photoshop cũng thường được sử dụng để thiết kế các icon đơn giản, thiết kế web, thiết kế giao diện apps dùng cho các thiết bị di động; Có thể dùng Adobe Photoshop để tạo các hiệu hứng 3D cho các đối tượng, nhân vật thiết kế; Mặc dù chỉ xử lý ảnh bitmap nhưng phần mềm này cũng hỗ trợ các công việc thiết kế của nhà thiết kế thời trang; Có thể sử dụng phần mềm Adobe Photoshop để dựng các phối cảnh không quá phức tạp.

Ngoài ra, nội dung học phần Tin học chuyên ngành còn tổng hợp những kiến thức và kỹ năng về công nghệ thông tin trong ứng dụng thông tin văn phòng, quảng cáo và quản lý thông tin tĩnh và động. Sau khi học xong, người học có kỹ năng xây dựng được trang thông tin điện tử (Website) của đơn vị có mức độ không phức tạp về tổ chức, bộ máy và chức năng chính của một đơn vị để quảng cáo, cấu trúc nghệ thuật đơn giản trên máy tính và đưa các thông tin tóm tắt được trang trí trên web, lên trang, in ấn văn bản cụ thể và các giao diện ứng dụng khác.

Tin học chuyên ngành của ngành Sư Phạm Mỹ thuật thuộc Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương mang tính đa phương tiện, là lĩnh vực liên quan đến máy tính điều khiển tích hợp văn bản, đồ họa, bản vẽ, hình ảnh tĩnh và chuyển động (Video), âm thanh và bất kỳ phương tiện nào khác trong đó mọi loại thông tin đều có thể được biểu diễn, lưu trữ, truyền đi và được xử lý kỹ thuật số. Đồng thời còn có sự giao thoa kiến thức của nhiều lĩnh vực như Công nghệ thông tin, Mỹ thuật, Truyền thông.

Như vậy, vai trò của học phần Tin học chuyên ngành đối với sinh viên ngành Sư phạm mỹ thuật là vô cùng quan trọng. Nó giúp sinh viên ứng dụng công nghệ thông tin trong việc sáng tạo, thiết kế và phát triển những sản phẩm, dịch vụ đa phương tiện, tương tác trong các lĩnh vực truyền thông (quảng cáo, truyền hình…), kinh doanh (marketing, thương mại điện tử…), giáo dục (giảng dạy tại các trường Trung học phổ thông trên toàn quốc…).