ỨNG DỤNG HOA VĂN CHẠM KHẮC ĐÌNH LÀNG HẠ HIỆP VÀO THIẾT KẾ BAO BÌ QUÀ TẶNG CỦA NGÂN HÀNG VIỆT Á: BẢO TỒN VÀ PHÁT HUY GIÁ TRỊ VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG

Nguyễn Thành Long

Học viên K1 – Mỹ thuật ứng dụng

Việc bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, đặc biệt là những di sản hoa văn chạm khắc mà ông cha ta để lại ngày càng được quan tâm và chú trọng. Những hoa văn này không chỉ mang ý nghĩa sâu sắc mà còn đóng vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt. Chúng thể hiện những thông điệp, hình ảnh phản ánh cuộc sống và tư tưởng của các thế hệ trước, đồng thời truyền lại cho con cháu những giá trị lịch sử quý báu. Để bảo vệ và phát huy những nét đẹp này, mỗi người trong chúng ta cần chủ động tìm hiểu, nghiên cứu và quảng bá nhằm giữ gìn truyền thống một cách trọn vẹn. Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu sử dụng quà tặng không ngừng gia tăng, kéo theo yêu cầu cao hơn về mặt thẩm mỹ và giá trị văn hóa của bao bì. Việc đưa hoa văn đình làng Hạ Hiệp vào thiết kế bao bì chính là sự giao thoa tinh tế giữa truyền thống và hiện đại. Đây không chỉ là giải pháp làm mới thiết kế, mà còn là bước đi ý nghĩa trong hành trình bảo tồn và phát huy giá trị mỹ thuật truyền thống một cách sống động và gần gũi với đời sống đương đại.

1. Hoa văn chạm khắc đình làng Hạ Hiệp – Giá trị của văn hóa tuyền thống

Như ta đã biết, đình làng là nơi gắn liền với lịch sử của đất nước ta qua bao nhiêu năm tháng thì việc chúng ta giữ gìn được những giá trị văn hóa, nghệ thuật ở trong những ngôi đình là một vấn đề vô cùng khó khăn và nan giải của người dân Việt Nam. Ngày nay, chúng ta may mắn vẫn còn giữ gìn được những giá trị văn hóa, nghệ thuật ở các đình ở khu vực Bắc Bộ như đình Tây Đằng, đình So, đình Chu Quyến, đình Phù Lão, đình Hạ Hiệp… Trong các ngồi đình kể trên thì đình Hạ Hiệp xuất hiện với những ấn tưởng vô cùng mạnh, không chỉ với các du khách đến tham quan mà còn có ấn tượng với những nhà mỹ thuật. Nơi đây có chứa rất nhiều những phù điêu, chạm khắc vô cùng đẹp đẽ, tinh xảo và chạm trổ cực kì công phu bởi các nghệ nhân thời bấy giờ.

Đình Hạ Hiệp còn được biết đến với tên gọi quen thuộc như đình Liên Hiệp. Đây là một ngôi đình thuộc vùng đất xưa của xứ Đoài, bao gồm nhiều hạng mục công trình được xây dựng trên quy mô đất rộng khoảng 3.000m², tọa lạc tại thôn Hạ Hiệp, xã Liên Hiệp, huyện Phúc Thọ, thành phố Hà Nội. Hiện tại, ngôi đình chưa rõ chính xác cụ thể được xây dựng năm bao nhiêu nhưng theo các tài liệu nghiên cứu gần đây thì ngôi đình được xây dựng từ những năm 30 của thế kỉ XVII, hậu cung được dựng vào nửa cuối thế kỉ XVII, được tu sửa và mở rộng ở thế kỉ XIX. Tiền tế được dựng vào năm 1856 và hai Nghi môn được dựng ở đầu thế kỉ XX. Trải qua quá trình tồn tại và phát triển, tới các năm 1751, 1759, 1771 nhân dân trong làng đã quyên góp và tu sửa đình. Tất cả sự việc đó đã được ghi lại trong tấm bia lớn tại trong đình. Năm 1816, đình được tiếp tục tu bổ cho tới những năm gần đây, đình được nhà nước tiến hành trùng tu và giữ gìn. Căn cứ vào phong cách nghệ thuật trên kiến trúc, các mảng hoa văn chạm khắc cùng những đạo sắc phong thần, ngôi đình này được xác định là có niên đại từ triều đình nhà Lê.

Đình làng Hạ Hiệp nổi bật với các hoa văn chạm khắc gỗ mang đậm dấu ấn văn hóa và lịch sử. Những bức chạm không chỉ có giá trị nghệ thuật mà còn thể hiện ở các chủ đề một cách đa dạng như: Cuộc sống đời thường, tín ngưỡng tâm linh, động vật… Các chi tiết chạm trổ tập trung chủ yếu ở khu vực Đại đình như cuốn vì nách, ván nong, ván gió…, thể hiện sự khéo léo và tinh xảo của nghệ nhân thời bấy giờ.

Hoa văn ở đây không chỉ mang tính trang trí mà còn chứa đựng chiều sâu văn hóa, tâm linh và giá trị giáo dục. Với các kỹ thuật chạm như chạm nổi, chạm lộng, chạm kênh bong…, nghệ nhân đã tạo nên một hệ thống hoa văn đa dạng cả về chủ đề lẫn hình thức, góp phần làm nên giá trị nghệ thuật và lịch sử đặc sắc của đình Hạ Hiệp.

2. Ứng dụng hoa văn chạm khắc đình làng hạ hiệp vào thiết kế bao bì quà tặng của ngân hàng Việt Á

Ngân hàng Việt Á thành lập vào ngày 4 tháng 7 năm 2003 đã luôn chú trọng vào các chiến dịch marketing thương hiệu. Việc ứng dụng hoa văn chạm khắc của đình làng Hạ Hiệp vào thiết kế bao bì quà tặng là một trong những hướng đi đầy mới mẻ trong chiến dịch tạo dựng niềm tin, phát triển thương hiệu. Bao bì quà tặng là công cụ kết nối khách hàng, gây dựng sự tin tưởng của khách hàng đối với thương hiệu cũng tạo sự khách biệt so với các ngân hàng khác.

Trong bối cảnh ngành ngân hàng hiện nay đang cạnh tranh ngày càng khốc liệt, việc xây dựng thương hiệu không chỉ dừng lại ở chất lượng dịch vụ mà còn đòi hỏi sự khác biệt trong trải nghiệm và hình ảnh nhận diện. Việc ứng dụng hoa văn chạm khắc đình làng Hạ Hiệp vào thiết kế bộ bao bì quà tặng là một hướng đi sáng tạo, góp phần tạo nên dấu ấn riêng cho thương hiệu ngân hàng.

Việc ứng dụng hoa văn chạm khắc đình làng Hạ Hiệp vào thiết kế bao bì quà tặng của ngân hàng Việt Á không chỉ mang lại giá trị thẩm mỹ cao mà còn thể hiện sự trân trọng văn hóa truyền thống dân tộc. Những họa tiết như tứ linh, hoa lá, hay cảnh sinh hoạt đời thường được chọn lọc và cách điệu tinh tế sẽ giúp bao bì trở nên độc đáo, sang trọng và giàu bản sắc. Đây không chỉ là một cách làm mới hình ảnh thương hiệu, mà còn góp phần gắn kết ngân hàng với cộng đồng, khơi dậy niềm tự hào văn hóa và lan tỏa thông điệp về sự bền vững, tin cậy – những giá trị cốt lõi mà ngân hàng hướng tới.

3. Lợi ích của việc ứng dụng hoa văn chạm khắc đình Hạ hiệp vào thiết kế bao bì quà tặng

Hoa văn chạm khắc đình Hạ Hiệp, với bề dày lịch sử và giá trị nghệ thuật đặc sắc, khi được ứng dụng vào thiết kế bao bì quà tặng đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực và sâu sắc, không chỉ ở khía cạnh thẩm mỹ mà còn ở tầng ý nghĩa văn hóa, thương hiệu và truyền thông. Những họa tiết truyền thống được tạo hình công phu trên chất liệu gỗ như tứ linh (long – lân – quy – phượng), hoa sen, lá cuốn, hình ảnh sinh hoạt dân gian… vốn là kết tinh của bàn tay nghệ nhân và tinh thần văn hóa Việt qua nhiều thế kỷ. Khi được lựa chọn và tái hiện lại trong thiết kế đồ họa hiện đại, các họa tiết ấy không chỉ góp phần tăng giá trị thị giác, làm bao bì trở nên độc đáo và thu hút, mà còn truyền tải một chiều sâu tinh thần, khiến sản phẩm trở nên khác biệt giữa muôn vàn lựa chọn ngoài thị trường.

Trong bối cảnh thị trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, đặc biệt trong lĩnh vực quà tặng doanh nghiệp và truyền thông thương hiệu, việc lồng ghép hoa văn chạm khắc đình Hạ Hiệp vào thiết kế bao bì còn là một chiến lược hình ảnh hiệu quả. Nó giúp doanh nghiệp, chẳng hạn như ngân hàng Việt Á xây dựng và định vị hình ảnh thương hiệu không chỉ chuyên nghiệp mà còn gắn bó với bản sắc dân tộc, tạo nên dấu ấn riêng biệt trong lòng khách hàng. Những thiết kế bao bì mang đậm hơi thở truyền thống sẽ dễ dàng tạo cảm giác gần gũi, chân thành và bền vững những yếu tố rất được coi trọng trong xây dựng niềm tin với khách hàng. Đặc biệt, trong bối cảnh xã hội ngày càng quan tâm đến bản sắc văn hóa và sự bền vững, việc sử dụng hoa văn truyền thống như một “ngôn ngữ thương hiệu” vừa thể hiện tinh thần bảo tồn di sản, vừa tạo được thiện cảm và sự ủng hộ từ cộng đồng.

4. Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống

Ứng dụng hoa văn chạm khắc đình làng vào thiết kế sản phẩm hiện đại không chỉ là một lựa chọn mang tính thẩm mỹ, mà còn là hành động có ý nghĩa sâu sắc trong công cuộc bảo tồn, phát huy và lan tỏa giá trị văn hóa truyền thống dân tộc. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và xu hướng thiết kế ngày càng chịu ảnh hưởng từ các trào lưu quốc tế, việc quay trở lại với di sản văn hóa dân gian để tìm nguồn cảm hứng sáng tạo là một hướng đi vừa độc đáo, vừa bền vững. Những hoa văn chạm khắc tinh xảo từ đình làng Hạ Hiệp – với bề dày hàng trăm năm lịch sử – không chỉ đơn thuần là sản phẩm của nghệ thuật trang trí, mà còn là kết tinh của ký ức cộng đồng, của đời sống tinh thần, tín ngưỡng và triết lý nhân sinh của người Việt xưa.

Trong dự án thiết kế bao bì quà tặng của Ngân hàng Việt Á, việc sử dụng hoa văn chạm khắc đình Hạ Hiệp được xem như một giải pháp sáng tạo và đầy tâm huyết nhằm tạo ra sản phẩm mang giá trị kép: vừa đáp ứng chức năng quà tặng chuyên nghiệp trong môi trường doanh nghiệp, vừa là công cụ truyền tải tinh thần văn hóa dân tộc. Những họa tiết như tứ linh, hoa lá, hình ảnh sinh hoạt nông thôn hay các mô-típ trang trí kiến trúc đình làng… được khai thác có chọn lọc, kết hợp cùng bố cục hiện đại và chất liệu cao cấp đã góp phần định hình hình ảnh sản phẩm trang nhã, sang trọng mà vẫn đậm đà bản sắc. Bao bì vì thế không chỉ là một phần phụ trợ cho món quà, mà chính là một phần thông điệp, là cầu nối giữa người tặng

Có thể khẳng định rằng, việc đưa hoa văn chạm khắc đình Hạ Hiệp vào thiết kế bao bì quà tặng ngân hàng Việt Á không chỉ là một lựa chọn thiết kế mang tính chiến lược và thẩm mỹ, mà còn là một hành động mang giá trị văn hóa, xã hội sâu sắc. Sản phẩm không chỉ đơn thuần là món quà vật chất trao tay, mà còn là cầu nối văn hóa, nơi mà mỗi họa tiết, mỗi đường nét đều là biểu tượng của ký ức, bản sắc và niềm tự hào dân tộc. Đây chính là cách tiếp cận hiệu quả để bảo tồn di sản một cách sống động, khi di sản không còn nằm yên trong quá khứ, mà được tiếp nối, tái sinh và phát triển bền vững trong đời sống hiện đại hôm nay.

5. Bộ bao bì quà tặng ngân hàng Việt Á – Chiến lược marketing táo bạo của ngành ngân hàng.

Chiến lược sử dụng hoa văn chạm khắc đình làng Hạ Hiệp vào thiết kế bộ bao bì quà tặng của Ngân hàng Việt Á không chỉ là một lựa chọn mang tính thẩm mỹ mà còn là một hướng đi chiến lược nhằm khẳng định bản sắc văn hóa trong môi trường thương hiệu hiện đại. Đình làng Hạ Hiệp, một công trình kiến trúc cổ tiêu biểu của làng xã đồng bằng Bắc Bộ lưu giữ hệ thống hoa văn chạm khắc gỗ phong phú, tinh xảo với các đề tài mang đậm giá trị truyền thống như tiên, rồng, phượng, hoa sen, lá vân, hoa thị, cùng những hình ảnh đời sống sinh hoạt dân gian. Khi được lựa chọn làm nguồn cảm hứng thị giác cho bộ bao bì quà tặng, các yếu tố này không chỉ góp phần tạo nên nét đẹp độc đáo, tinh tế mà còn mang theo chiều sâu văn hóa, thể hiện sự trân trọng đối với di sản dân tộc.

Việc ứng dụng hoa văn chạm khắc đình làng Hạ Hiệp vào thiết kế bao bì quà tặng của ngân hàng Việt Á không chỉ giúp nâng cao giá trị thẩm mỹ và tạo dấu ấn riêng biệt cho thương hiệu, mà còn là cách thiết thực để bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của dân tộc. Qua sự kết hợp hài hòa giữa nghệ thuật dân gian và thiết kế hiện đại, ngân hàng Việt Á không chỉ gửi gắm thông điệp về sự trân trọng di sản mà còn góp phần lan tỏa, giữ gìn bản sắc văn hóa Việt trong bối cảnh hội nhập và phát triển. Đây chính là minh chứng sống động cho việc phát huy sức mạnh văn hóa trong xây dựng thương hiệu, tạo nên sự khác biệt bền vững và ý nghĩa trong lòng khách hàng.

Tài liệu tham khảo

Gavin Ambrose, Paul Harris (2020), Để bao bì truyền tải thông điệp marketing, Nxb Dân trí, RIO Book.
Trần Lâm Biền (1993), Hình tượng con người trong nghệ thuật tạo hình truyền thống Việt, Nxb Mỹ thuật, Hà Nội.
Trần Lâm Biền (2014), Đình làng Việt (Châu thổ Bắc Bộ), Nxb Thế giới.
Lê Thanh Đức (2001), Đình làng miền Bắc, Nxb Mỹ thuật.
Nguyễn Thị Hợp (2008), Nghệ thuật Đồ hoạ Bao bì, Nxb Mỹ thuật.
Marianne Rosner Klimchuck và Sandra A. Krasovec (2015), Thiết kế bao bì từ ý tưởng đến sản phẩm, Nxb Bách Khoa.
Giles Calver (2007), Packaging The Brand, Nxb Laurence King Publishing.