Sau phần trả lời thẳng thắn, cụ thể của Bộ trưởng Phạm Vũ Luận, rất nhiều câu hỏi chất vấn của các đại biểu Quốc hội tiếp tục được nêu lên, trong đó có cả các nội dung nằm ngoài chương trình đã đề ra của Quốc hội.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đề nghị Bộ trưởng Phạm Vũ Luận sáng mai (13/6) tiếp tục đăng đàn trả lời câu hỏi của các đại biểu.
Phiên chất vấn chiều nay kết thúc.
>>> Đại biểu Quốc hội đồng thuận nhiều nội dung trả lời chất vấn của Bộ trưởng Phạm Vũ Luận
Theo dõi phiên trả lời chất vấn của Bộ trưởng Phạm Vũ Luận qua chương trình tường thuật trực tuyến của Giaoducthoidai.vn, cô Vũ Thị Huệ - giáo viên Trường tiểu học Ngô Quyền (Ninh Kiều, TP Cần Thơ) - tâm huyết gọi điện đến Tòa soạn chia sẻ những cảm nhận của mình về Thông tư 30.
Kết thúc năm học 2014-2015, điều mà cô Huệ nhận thấy rõ nét nhất là: Với phương pháp đánh giá như hiện nay, học sinh tiểu học không chỉ giảm áp lực về điểm số mà đã phát huy được năng lực cá nhân; các em đã biết được mình mạnh ở điểm nào và yếu ở điểm nào nhờ vào những lời nhận xét của cô giáo.
Cũng từ đó mà tình thầy trò thêm gắn kết, học sinh trong lớp thêm đoàn kết, giúp nhau cùng tiến bộ. Cô Huệ chia sẻ:
Tiếp tục trả lời câu hỏi về Thông tư 30, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho biết:
Khi triển khai Thông tư 30, khối lượng công việc của giáo viên có tăng lên vì:
Thứ nhất: Lớp học của chúng ta phổ biến sĩ số đông, nhiều lớp từ 45 - 50 học sinh nên khi phải quan tâm đến từng học sinh, khối lượng của giáo viên sẽ tăng.
Thứ hai: Vì mới làm nên thầy cô giáo còn bỡ ngỡ, chưa quen, nên vất vả hơn.
Thứ ba: Một số quy định cũ, chúng tôi đã quyết định hủy bỏ, nhưng chưa được triển khai nghiêm túc ở cấp dưới; một số thói quen cũ chưa thay đổi kịp.
Như quyển sổ giáo viên - đây thực chất là quyển sổ tay để giáo viên ghi nhớ những điều cần lưu ý với học sinh, những điều cần trao đổi với phụ huynh..., thì thực tế quyển sổ này lại trở thành chứng cứ để Hiệu trưởng kiểm tra đánh giá xem giáo viên có làm tốt không? Phòng GD&ĐT kiểm tra xem trường có làm tốt không.
Bởi vậy, giáo viên ngày nào cũng phải ghi chép, đó là sự lệch lạc cần chấn chỉnh.
Chúng tôi cũng chấn chỉnh để giảm công việc hành chính không cần thiết để giáo viên tập trung vào việc chính là tư vấn, giảng dạy học sinh. Thêm vào đó, khi đã thành thục, công việc của các thầy cô sẽ giảm nhẹ đi.
Thực tế triển khai Thông tư 30 ở các tỉnh miền núi, nơi đông học sinh và thầy cô giáo là người dân tộc ít người, Bộ trưởng báo cáo trước Quốc hội:
Trong quá trình triển khai thí điểm, chúng tôi cũng ý thức là để triển khai trên cả nước nên đã thực hiện ở nhiều tỉnh miền núi, trường đông học sinh dân tộc, đông giáo viên người dân tộc.
Kết quả là những trường càng khó khăn việc triển khai lại nhẹ nhàng và hiệu quả rất rõ rệt.
Ví dụ, ở Lào Cai - địa phương tôi đã đến tận nơi không phải chỉ một lần; Nghệ An - chúng tôi vào vùng sâu không phải một lần và nhiều tỉnh khác nữa, nhưng việc triển khai đều không gặp vấn đề gì.
Thông qua chương trình tường thuật trực tuyến phiên trả lời chất vấn của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Vũ Luận, nhiều độc giả đến từ mọi miền của đất nước đã điện thoại đến tòa soạn mong muốn được nói lên suy nghĩ của mình về việc thực hiện Thông tư 30 sau một năm học.
Hiện chúng tôi đã kết nối được với chị Châu Thị Bích Vân và con gái chị là cháu Trần Thị Bích Loan - học sinh lớp 5/3 Trường tiểu học Xuân Phú (TP Huế).
Qua điện thoại, chị Vân phấn khởi chia sẻ: “Thông tư 30 đã giúp con em chúng tôi được học tập, vui chơi theo đúng lứa tuổi của mình. Nhờ đó mà các em đã có được tuổi thơ trong những ngày nghỉ hè như hiện nay”.
Mời quý độc giả nghe file ghi âm dưới đây:
Về câu hỏi liên quan đến quy trình mở ngành và cân đối cơ cấu đào tạo của đại biểu Phạm Tất Thắng (Vĩnh Long).
Bộ trưởng trả lời: Đến thời điểm này Bộ GD&ĐT vẫn giữ quyền mở ngành để tránh các trường mở ào ạt. Gần đây, có những trường được Chính phủ cho tự chủ nên Bộ sẽ cân nhắc các trường được tự chủ mở ngành.
Thực tế khi thấy một số ngành mà sinh viên ra trường bão hòa như Kinh tế, Quản trị Kinh doanh, Tài chính Ngân hàng, Điều dưỡng… thì Bộ GD&ĐT đã phát cảnh báo, dừng không cho mở.
Quá trình xem xét cho mở ngành thì căn cứ vào điều kiện đảm bảo chất lượng, cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên.
Về vấn đề có nhiều trường đại học đa ngành, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận khẳng định: Một số trường đại học thành đa ngành là thực tế của đổi mới. Trước năm 1986, phần lớn là các trường đơn ngành. Đến thời kì đổi mới, do điều kiện lúc đó, một số trường mở thêm ngành nghề và trở thành đa ngành.
Nhiều trường mở những ngành mới đã có uy tín trong xã hội như Trường Đại học Hà Nội có ngành CNTT, Quản trị kinh doanh, liên kết với nhiều trường đại học của nước ngoài.
Thực tế có những trường mở nhiều ngành, phân tán lực lượng nên chất lượng đào tạo giảm. Nhưng nhận thức của xã hội hiện nay đã thay đổi: Quan trọng nhất là phải học để có việc làm. Nhiều ngành nghề đã bị xã hội quay lưng và đã phải đóng cửa.
Bộ GD&ĐT đã tăng cường công tác thanh tra kiếm tra. Những trường mở ngành mà không đảm bảo chất lượng sẽ bị đóng cửa - Bộ trưởng khẳng định.
Về vấn đề các nhà giáo mầm non lương thấp, và lương hưu thấp hơn lương tối thiểu, Bộ trưởng giải thích:
Những vấn đề này có yếu tố lịch sử. Những năm 90 trở về trước, các cô giáo mức lương rất thấp và mức đóng bảo hiểm cũng rất thấp.
Sau khi thấy được vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có quyết định: Giải quyết mức lương bảo hiểm cho các cô giáo ở mức ngang bằng với mức lương tối thiểu.
Ngoài ra, Chính phủ còn có chính sách phụ cấp cho các cô giáo mầm non. Chúng tôi đã có văn bản để báo cáo với Thủ tướng Chính phủ cho phép kéo dài chính sách hỗ trợ này vì chính sách sắp hết hiệu lực. Đồng thời hỗ trợ phụ cấp cho các cô giáo, nhất là các cô giáo mầm non có thu nhập thấp
Để giải quyết căn cơ việc này thì phải chờ vào hệ thống thang bảng lương và tính toán mới của Nhà nước.
Vấn đề bạo lực học đường, ngoài các nguyên nhân về xã hội, xin nói kỹ về các nguyên nhân trong nhà trường.
Theo khảo sát và làm việc với Bộ Công an, chúng tôi thấy rằng, về ngành Giáo dục có vấn đề liên quan đến việc giáo dục quá chú trọng việc dạy chữ, truyền thụ kiến thức.
Nhiều môn học liên quan đến giáo dục đạo đức, trang bị hiểu biết về lòng yêu nước, đối nhân xử thế trong các môn Giáo dục công dân, môn lý luận chính trị trong trường ĐH, CĐ, cách tổ chức giảng dạy cũng như các môn Toán, Lý Hóa, thiếu trải nghiệm thực tế. Điều này vừa do vấn đề nhận thức chưa đầy đủ, vừa do thiếu điều kiện triển khai nên học sinh phát triển không cân đối.
Chúng ra đã quyết định chiến lược là chuyển từ giáo dục truyền thụ tri thức 1 chiều sang chú ý phát triển năng lực và phẩm chất; trong quá trình dạy học, chú ý nhiều hơn đến hỗ trợ, tạo điều kiện phát triển thói quen tự học, học sinh có hoạt động trải nghiệm thực tế, từ đó từng bước hình thành năng lực, phẩm chất.
Việc thực hiện thật tốt những nội dung trong Nghị quyết 29 và Nghị quyết 88 của Quốc hội là giải pháp căn cơ nhất để giải quyết bạo lực học đường.
Về nội dung chất vấn liên quan đến nội dung phân tầng đại học, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho biết:
Đến thời điểm này, dự thảo nghị định về phân tầng đại học đã được Bộ GD&ĐT thẩm định, tiếp thu ý kiến của xã hội và hoàn thiện dự thảo trình lên Chính phủ. Hiện các thành viên Chính phủ đang lấy ý kiến theo quy chế để trình Thủ tướng.
Các trường đại học dân lập chuyển sang tư thục về mặt văn bản cần thiết của các cơ quan Nhà nước đã đủ, nhưng việc chuyển đổi khó khăn, chủ yếu vướng mắc do các thành viên hội đồng quản trị, liên quan đến đóng góp, phân phối, xác định quyền lợi.
Mỗi trường đại học dân lập hình thành khác nhau. Khi thành lập các nhà sáng lập không có những thỏa thuận thống nhất cụ thể, những văn bản quy định của Nhà nước lúc đó liên quan đến việc thành lập trường cũng đơn giản.
Đến thời điểm này, phải giải quyết với từng trường. Một số trường không có mâu thuẫn thì khó khăn ít, những trường mâu thuẫn đẩy cao giữa hội đồng quản trị, thành viên sáng lập thì vô cùng khó khăn.
Bộ GD&ĐT đang phối hợp với các tỉnh thành phố, địa bàn trường đóng để giải quyết từng trường hợp một.
Bộ trưởng trả lời: Về việc ra trường nhưng không tìm được việc làm, có nhiều nguyên nhân.
Về chất lượng: Có những trường đào tạo, ngành đào tạo chưa đảm bảo chất lượng. Trong đào tạo hiện nay mới chú trọng truyền thụ kiến thức mà chưa hình thành kĩ năng, phẩm chất.
Cái thiếu của sinh viên hiện nay là kĩ năng tìm việc và tạo việc làm. Nhiều em tốt nghiệp đại học xong vẫn quan niệm nhờ người xin việc cho mình.
Cho nên sinh viên cần trang bị kĩ năng tìm việc và tạo công việc cho người khác. Trong quá trình đổi mới GDĐH, chúng tôi sẽ trang bị kĩ năng này cho sinh viên.
Còn có yếu tố khách quan tác động như: Kinh tế có tốc độ tăng trưởng giảm, doanh nghiệp khó khăn thì tạo việc làm ít, Nhà nước đang triển khai việc giảm biên chế nên việc làm khu vực Nhà nước hạn chế…
Trả lời câu hỏi của đại biểu Phạm Thị Trung về việc thu hút đầu vào sư phạm. Bộ trưởng cho biết:
Khoảng 15 năm trước đây, chính sách miễn giảm học phí cho học sinh học trường sư phạm đã thu hút được nhiều học sinh ưu tú – Thế hệ ba con 9 (9 x 3 = 27 điểm mới vào được trường sư phạm).
Sau này kinh tế người dân tăng lên, chính sách này không còn đủ thu hút. Bộ GD&ĐT đã đề xuất với Chính phủ có những chính sách ưu đãi khác phù hợp hơn, nhưng lúc đó Quốc hội thảo luận cân nhắc và vẫn tiếp tục duy trì chính sách miễn giảm học phí này.
Bộ trưởng trình bày trước Quốc hội: Chính sách ưu đãi miễn giảm học phí cho sinh viên sư phạm đã hết tác dụng thu hút người giỏi. Lúc này, các tính toán về vị trí việc làm, thu nhập, tương lai sau khi tốt nghiệp... mới quyết định các cháu vào trường sư phạm hay không.
Về giải pháp, Bộ trưởng đề nghị với Quốc hội quan tâm để hỗ trợ triển khai quyết định chiến lược đã được ghi trong Nghị quyết 29 là chế độ ưu đãi cho nhà giáo ở mức cao nhất trong bảng lương cùng với phụ cấp vùng và thâm niên.
Nếu triển khai được, các cháu chuẩn bị lựa chọn nghề nghiệp ngoài sức hút về kinh tế thì có thêm sự động viên về tinh thần.
Theo dõi trả lời của Bộ trưởng Phạm Vũ Luận về kỳ thi THPT quốc gia, rất nhiều lãnh đạo trường ĐH gọi điện thoại đến tòa soạn báo GD&TĐ chia sẻ quan điểm đồng tình của mình với những chỉ đạo sâu sát của Bộ đến cơ sở để tổ chức kỳ thi.
“Với sự chuẩn bị kỹ lưỡng, có lộ trình và hướng dẫn chi tiết của Bộ GD&ĐT nên chúng tôi không gặp khó khăn gì trong quá trình triển khai tổ chức.
Đến nay mọi công tác chuẩn bị cho kỳ thi đã cơ bản hoàn tất. Tất cả đã sẵn sàng chờ ngày trống điểm trường thi” – TS Nguyễn Bá Đức - Hiệu trưởng Trường ĐH Tân Trào (Tuyên Quang) được giao chủ trì cụm thi số 21, với khoảng 6.660 thí sinh của 2 tỉnh là Hà Giang và Tuyên Quang - chia sẻ.
Theo tiến sỹ Nguyễn Bá Đức – Hiệu trưởng nhà trường: Qua khảo sát cho thấy, kỳ thi đã nhận được sự đồng tình hưởng ứng của đại đa số thí sinh và phụ huynh.
Mời quý độc giả nghe file Audio dưới đây:
Trả lời về vấn đề phát sinh trong quá trình tổ chức thi THPT quốc gia theo cụm, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho biết:
Việc tổ chức thi theo cụm đã được triển khai 13 năm tại 3 cụm Cần Thơ, Quy Nhơn và Vinh; cách đây 3 năm, triển khai thêm cụm thi tại Hải Phòng.
Năm nay, triển khai tại 38 cụm thi, lãnh đạo Bộ GD&ĐT đã có quá trình làm việc với tất cả các tỉnh, địa phương, trao đổi kỹ với các đồng chí lãnh đạo địa phương, sau đó có dự kiến đặt điểm thi.
Đến thời điểm này, UBND các tỉnh, thành phố đã vào cuộc rất quyết liệt; các sở, ban ngành có liên quan cũng tham gia tích cực vào quá trình này, chủ động bố trí điều kiện tốt nhất cho thí sinh.
Về vấn đề giáo viên ở nông thôn thừa, còn các khu công nghiệp thì thiếu, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho biết: Tình trạng thừa giáo viên ở các cùng nông thôn và thiếu giáo viên ở một số khu công nghiệp xuất phát từ nguyên nhân khách quan.
Cụ thể, ở các khu công nghiệp tập trung nhiều lao động trẻ làm cho số lượng học sinh tập trung tăng lên rất nhiều, dẫn đến thiếu cơ sở, thiếu thầy cô giáo. Đây là một hệ quả của quá trình phát triển công nghiệp hóa.
Chúng tôi cũng đã thấy được việc này và cũng đã có trao đổi với Bộ Nội vụ để có giải pháp như: Đào tạo lại để làm những công việc trong Ngành giáo dục đào tạo.
Theo đó, có thể luân chuyển giáo viên dạy môn khác, một số môn còn thiếu giáo viên, hoặc có thể đào tạo, bồi dưỡng làm công việc quản lý để có thể luân chuyển cán bộ các nhà trường sang các cơ quan, các tổ chức trên cùng một địa bàn.
Về việc này, hai Bộ đã có trao đổi nhưng chưa được giải quyết triệt để.
Về vấn đề trường đại học tự chủ tài chính, đóng học phí cao, các học sinh nghèo khó có khả năng lo học phí, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận trả lời:
Đây cũng là nội dung được Thủ tướng Chính phủ đặt lên để cân nhắc, thảo luận nhiều trong quá trình triển khai việc này.
Để nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, phải có đầu tư cần thiết để đáp ứng yêu cầu chuyển tải nội dung hình thành kỹ năng cho các cháu. Với mức học phí thấp, không thể đáp ứng được.
Với các trường ĐH cho tự chủ tài chính, học phí cũng không được tự tăng mà phải có đề án trình Thủ tướng, có phương án tài chính; Bộ GD&ĐT, Bộ Tài chính và nhiều cơ quan của Chính phủ sẽ thẩm định xem mức học phí này có tương xứng với điều kiện đảm bảo chất lượng và chất lượng giáo dục nhà trường cam kết không.
Thứ hai, về cơ chế để hỗ trợ học sinh - sinh viên, hiện có nhiều chính sách như: Chính sách miễn giảm học phí, chính sách học bổng từ nhà trường, từ các tổ chức chính trị xã hội và các cá nhân...
Ngoài ra, Chính phủ đã triển khai và triển khai có hiệu quả chương trình cho học sinh, sinh viên vay để học; sau này khi ra trường làm việc sẽ từng bước trả lại để các bạn khác vay tiếp nối.
Liên quan đến đánh giá học sinh tiểu học theo Thông tư 30 mà Bộ trưởng vừa trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội, lãnh đạo Sở GD&ĐT đã gửi email đến báo Giáo dục và Thời đại chia sẻ:
Ông Hà Huy Giáp - Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học (Sở GD&ĐT Bắc Giang):
Việc triển khai Thông tư 30 tại Bắc Giang hết sức thuận lợi, thể hiện rõ nhất là phản hồi rất tích cực từ phụ huynh, sự đồng tình của cán bộ, giáo viên trong một năm triển khai.
Kết quả rõ ràng nhất Thông tư 30 mang lại đó là học sinh không còn bị áp lực về điểm số, hứng thú, tích cực hơn trong học tập.
Với giáo viên, theo yêu cầu của cách đánh giá mới, phải quan sát học sinh nhiều hơn để có nhận xét xác thực với từng em. Bên cạnh đó, các hoạt động tập thể, hoạt động ngoại khóa cũng được tổ chức nhiều hơn. Điều này không chỉ giúp giáo viên mở rộng kiến thức mà học sinh cũng có thêm môi trường để phát triển toàn diện.
Điều đáng mừng nhất là phụ huynh đã quan tâm hơn đến việc học của các con, thể hiện ở những phản hồi thường xuyên từ đánh giá của giáo viên. Mối quan hệ gia đình – nhà trường được phát huy.
Có thể nói, Thông tư 30 qua một năm đã có tác động tích cực, thể hiện tính nhân văn thực sự sâu sắc.
Bà Trần Thị Quý Mão - Phó giám đốc Sở GD&ĐT Tiền Giang:
Thông tư 30 có nhiều ưu điểm, thể hiện rõ nhất là động viên, khuyến khích học sinh tự tin, thoải mái hơn trong học tập, không còn áp lực về thành tích, điểm số. Đáng mừng nhất là đại đa số phụ huynh trong tỉnh rất đồng tình với cách đánh giá mới.
Trong thời gian tới, Sở GD&ĐT sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, để tinh thần Thông tư 30 sẽ đến được với các cán bộ, giáo viên, phụ huynh và toàn xã hội rộng hơn, sâu hơn, từ đó, việc triển khai Thông tư sẽ hiệu quả hơn.
Liên quan đến câu hỏi của đại biểu về đánh giá học sinh tiểu học theo Thông tư 30 còn ý kiến trái chiều liên quan đến khen thưởng. Bộ trưởng phân tích:
Việc chuyển từ đánh giá học sinh tiểu học bằng kết quả điểm, sang đánh giá thường xuyên bằng nhận xét kết hợp với điểm thi cuối năm là một bước chuyển phù hợp với thực tế đang triển khai tại các nước phát triển, phù hợp với thay đổi động lực học tập của các cháu, từ học vì điểm số sang học để hình thành kỹ năng, phẩm chất con người trong quá trình phát triển.
Quá trình này được nghiên cứu, tiếp thu với kinh nghiệm quốc tế và sự hỗ trợ từ WB và nhiều chuyên gia, đã triển khai thí nghiệm, thực nghiệm trong 3 năm tại hơn 1.000 trường.
Trong quá trình triển khai đồng loạt có xuất hiện một vài trục trặc nhỏ: Như nơi khen thưởng khắt khe quá, nơi nới rộng quá, gia đình không biết điểm số của các cháu. Chúng tôi sẽ có chấn chỉnh.
Qua thăm dò trên các phương tiện truyền thông và nắm được của Bộ GD&ĐT, thấy được học thêm dạy thêm giảm đi. Đây là yêu cầu của Kết luận 51 của Trung ương giao Bộ, nhờ việc này đã giảm được; cân chỉnh lại động lực học tập của các cháu; tránh việc phân loại các cháu, nếu cháu nào học yếu hơn bạn thì dẫn đến tự ti, chán học, bỏ học, cháu được điểm giỏi thì chủ quan…
“Chúng tôi đang tiếp tục lắng nghe để có điều chỉnh, tập huấn cho giáo viên, lãnh đạo các cấp để giải quyết các vướng mắc về đánh giá học sinh tiểu học mà đại biểu nêu và Bộ nắm được” – Bộ trưởng Phạm Vũ Luận chia sẻ.
Là người gắn bó với từng bước đi của ngành Giáo dục, PGS.TS Nguyễn Vũ Lương – Hiệu trưởng Trường chuyên Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội) đồng tình cao với định hướng đổi mới chương trình SGK phổ thông lần này.
Theo PGS, đổi mới đơn thuần là làm cho nó đẹp hơn, hoàn thiện hơn cái cũ và bổ sung thêm các kiến thức mà xã hội buộc người ta phải làm.
Tuy nhiên, PGS cho rằng, để làm được bộ SGK tốt, chúng ta nên học hỏi cách làm của một số nước tiên tiến, những nước có truyền thống giống với nước mình như: Nhật Bản, Hàn Quốc… Từ đó có thể áp dụng một cách linh hoạt, phù hợp với thực tiễn của Việt Nam.
Tin tưởng vào đổi mới của chương trình SGK phổ thông tới đây, PGS đã có những chia sẻ tâm huyết với Giaoducthoidai.vn:
Trả lời tiếp ý hỏi của đại biểu Nguyễn Tiến Sinh về đổi mới kỳ thi THPT quốc gia, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho biết:
Đổi mới kỳ thi lần này, chúng tôi quán triệt các thầy cô giáo, các nhà trường, cơ quan quản lý giáo dục nhận phần khó khăn về mình, tạo phần thuận lợi tối đa cho các cháu.
Có thể thấy với kỳ thi THPT quốc gia, số lần đi thi, bài làm, khoảng cách đi đã giảm đi. Các cháu có kết quả thi rồi mới cân nhắc lựa chọn trường có khả năng trúng tuyển.
Với các cháu chỉ đăng ký thi tốt nghiệp, không đăng ký thi đại học thì vẫn có cơ hội vào đại học. Bởi thực hiện tự chủ đại học theo Luật Giáo dục Đại học, các trường được tuyển sinh riêng. Hiện rất nhiều trường đã có phương án tuyển sinh riêng.
Theo đó chương trình SGK tới đây sẽ khắc phục được một số nhược điểm của chương trình SGK cũ đó là vẫn còn hàn lâm và chưa thực sự phát huy được phẩm chất, năng lực của người học.
GS cũng đồng tình cao với chủ trương không độc quyền về sách giáo khoa của Bộ GD&ĐT.
Theo dõi phiên trả lời chất vấn của Bộ trưởng qua chương trình tường thuật trực tuyến trên Giaoducthoidai.vn, tranh thủ giờ nghỉ giải lao của Quốc hội, GS Đào Văn Lượng không giấu nổi cảm xúc và đã điện thoại từ TP Hồ Chí Minh đến Tòa soạn để được bày tỏ suy nghĩ của mình về chương trình SGK mới.
Hiện nhóm phóng viên trực tuyến đã kết nối được với GS Đào Văn Lượng. Mời quý độc giả nghe file Audio dưới đây:
Số lượng các thí sinh dự thi tại cụm thi do Sở GD&ĐT chủ trì ở nhiều địa phương đông là tín hiệu tốt trong việc phân luồng học sinh. Điều đó thể hiện học sinh đã tự đánh giá được năng lực của bản thân và lựa chọn phù hợp với khả năng của mình.
Những thí sinh này có thể định hướng đi học nghề, lựa chọn vào những trường đại học top dưới xét tuyển bằng kết quả học THPT, hoặc có thể để năm sau thi lại ở cụm thi đại học khi đã đủ tự tin vào năng lực của bản thân.
Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) đặt câu hỏi chất vấn liên quan đến việc thử nghiệm chương trình và SGK
Bộ trưởng trả lời: Cần tách thành 2 vấn đề khác nhau.
Thứ nhất là về chương trình. Chỉ có 1 bộ chương trình. Quốc hội đã giao cho chúng tôi- Bộ GD&ĐT chủ trì biên soạn chương trình đó, cả nước chỉ có 1 chương trình thống nhất.
Có nhiều SGK khác nhau. Quốc hội cũng giao cho Bộ GD&ĐT chủ trì việc biên soạn 1 bộ SGK và khuyến khích các tổ chức cá nhân trong cả nước biên soạn các SGK khác
Việc biên soạn chương trình SGK này thực hiện đúng tinh thần chỉ đạo của TW qua Nghị quyết 29 và tinh thần chỉ đạo của Quốc hội qua Nghị quyết 88 của Quốc hội là chúng ta đổi mới nhưng không bỏ cái cũ đi, mà kế thừa những thành tựu tinh hoa, tốt đẹp đã được thực tiễn khẳng định.
Bổ sung hoàn thiện những nội dung còn thiếu, chưa đáp ứng, loại bỏ những cái quá tải không cần thiết, không phù hợp với phương châm GD mới.
Do vậy, nội dung cũ mà chúng ta đã thực nghiệm, đã làm nhiều năm mà tốt thì vẫn giữ lại, không cần thực nghiệm nữa. Nội dung mới bổ sung vào thì cần phải có quá trình thực nghiệm.
Vì sao quá trình thực nghiệm lại giao cho các tập thể tác giả này triển khai vì họ viết thì họ nắm được ý đồ, ý tưởng làm. Nhưng không phải họ làm một mình mà sẽ có cơ chế để có các hội đồng thẩm định, có các nhà khoa học thuộc lĩnh vực quản lý GD và các ngành liên quan tham gia vào hội đồng để đánh giá.
Việc trực tiếp thao tác, trực tiếp triển khai thực tế SGK do các tác giả viết thì họ sẽ trực tiếp triển khai giảng dạy trên lớp, sẽ có quy trình cơ chế để đánh giá khách quan của những tổ chức cá nhân có uy tín để triển khai việc này.
>>> Một vài hình ảnh về trường học VNEN - Mô hình đã được thí điểm thành công và đang được nhân rộng trên toàn quốc.
Được biết, đổi mới chương trình, sách giáo khoa phổ thông lần này, Bộ GD&ĐT sẽ xây dựng chương trình tổng thể trước, sau đó là đến chương trình môn học. Tiếp đó mới xây dựng đến bộ đề cương sách giáo khoa và sách giáo khoa của từng môn.
Lần này, sẽ có một tổng chủ biên toàn bộ chương trình và chủ biên từng môn học. Quy trình này khoa học và bài bản hơn lần làm chương trình, sách giáo khoa trước.
Nguồn: VTV
Trả lời câu hỏi của đại biểu Trịnh Ngọc Thạch về vấn đề cơ sở vật chất và đào tạo, bồi dưỡng giáo viên chuẩn bị cho chương trình, sách giáo khoa mới, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho biết:
Đề án về cơ sở vật chất nối tiếp những chương trình mà Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã và đang chỉ đạo, triển khai, như Chương trình kiên cố hóa trường lớp học và nhà công vụ; Chương trình dành cho các huyện 30a và các xã vùng khó; Chương trình cho trường chuyên; Chương trình cho các trường DTNT...
Đề án về cơ sở vật chất phục vụ cho đổi mới chương trình, sách giáo khoa ngoài cơ sở vật chất còn có phần về thiết bị. Chúng tôi đang triển khai xây dựng Chương trình này theo nguyên tắc tận dụng triệt để cơ sở vật chất kỹ thuật hiện có với những thiết bị mua sắm của nhà trường.
Đồng thời, ứng dụng mạnh mẽ CNTT, kỹ thuật số để một là tiết kiệm nguồn chi đầu tư bổ sung, thứ 2 cũng phải phù hợp với xu thế phát triển các nước có nền giáo dục phát triển và đang triển khai đào tạo giáo dục theo phát triển năng lực.
Đề án đào tạo bồi dưỡng giáo viên, có hai việc: Đào tạo triển khai đồng loạt và đào tạo lại và bồi dưỡng đội ngũ đáp ứng chuẩn chương trình mới.
Nội dung này chúng tôi đang xây dựng. Cũng không thể nhanh chương trình này được vì phải có chương trình, SGK mới thì mới có căn cứ để xem xét lại, kiểm kê lại cả năng lực phẩm chất của giáo viên xem giáo viên đã có gì, còn gì thiếu để đào tạo, bổ sung, đào tạo bồi dưỡng lại.
Cả hai đề án đã nằm trong một loạt các đề án mà Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ở Quyết định 404 để thực hiện Nghị quyết 88 của Quốc hội về đổi mới. Bộ GD&ĐT và các bộ ngành có liên quan đang phối hợp triển khai các đề án theo tiến độ triển khai chương trình, sách giáo khoa mới.
Theo dõi nội dung chất vấn của đại biểu về kỳ thi THPT quốc gia trên giaoducthoidai.vn, Giám đốc Sở GD&ĐT Lào Cai Nguyễn Anh Ninh đã gửi đến chia sẻ: Kỳ thi THPT quốc gia với đề thi mở, phù hợp với lộ trình đổi mới GD – ĐT theo hướng phát huy phẩm chất, năng lực người học.
Trao đổi với nhóm phóng viên trực tuyến Giaoducthoidai.vn, ông Ninh nói:
Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Tiến Sinh về cụm thi THPT quốc gia, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho biết:
Kỳ thi THPT quốc gia 2015, các thí sinh dự thi chỉ để xét tốt nghiệp THPT sẽ thi tại địa phương - cụm thi do Sở GD&ĐT chủ trì. Theo báo cáo của các tỉnh, các thí sinh đều thi tại huyện. Về cơ bản, thí sinh không có gì khó khăn hơn so với các kỳ thi trước đây.
Với các cháu dự thi THPT quốc gia với 2 mục đích là xét tốt nghiệp THPT và xét tuyển vào ĐH, CĐ sẽ thi tại cụm thi do các trường ĐH chủ trì.
Trước đây, khi đi thi ĐH, các cháu phải về Hà Nội, thành phố HCM, các thành phố lớn hoặc đến dự thi tại 4 cụm: Quy Nhơn, Vinh, Cần Thơ, Hải Phòng. Như vậy, phải đi quãng đường rất xa.
Với cách đổi mới kỳ thi như năm nay, các cháu sẽ đi thi gần hơn vì chúng tôi bố trì thành 38 cụm thi trên cả nước.
Các cháu có thể không cần về Hà Nội mà chỉ cần đến Tuyên Quang là thi được. Thay đổi này không làm cho các cháu vất vả, khó khăn đi thêm mà số lần đi trước đây phải đi 2 lần thì các cháu phải thi 1 lần.
Thí sinh không chỉ giảm quãng đường mà giảm cả số lần đi thi, vì năm nay các cháu chỉ phải thi một lần để vừa xét tốt nghiệp, vừa xét tuyển vào ĐH, CĐ.
Với các cháu miền núi, vùng khó, Chính phủ đã có quy định về chế độ ưu tiên, ưu tiên khu vực, ưu tiên theo đối tượng... Các phương tiện truyền thông cũng có nói đến việc nhiều ưu tiên như vậy, có cháu 3 - 4 điểm cũng có thể đỗ vào ĐH.
Nhưng chúng tôi thấy rằng, việc đào tạo cán bộ cho vùng khó là nhiệm vụ chính trị nên phải tuyển các cháu; sau đó, có chương trình dự bị, bổ túc để giúp các cháu nắm chắc kiến thức để học ở bậc học cao hơn.
Liên quan đến nội dung định hướng về chương trình, sách giáo khoa mới mà Bộ trưởng vừa trả lời, giaoducthoidai.vn xin giới thiệu ý kiến của GS Văn Như Cương. Ông chia sẻ:
Tôi tán thành định hướng xây dựng chương trình, SGK mới.
Chương trình mới nói rõ sẽ giảm nhẹ tối thiểu những nội dung lý thuyết nặng nề, tăng cường thực hành, liên hệ thực tế; mới được xây dựng, biên soạn theo hướng tích hợp ở các lớp học, cấp học dưới và phân hóa dần ở các lớp học, cấp học trên, điều đó là phù hợp và cần thiết.
Tôi cũng tán thành phương pháp, mục tiêu chương trình, sách giáo khoa mới đặt ra. Theo đó, không phải truyền thụ kiến thức mà phát huy tiềm năng, tiềm lực của học sinh; thực hiện đánh giá năng lực và tạo cho học sinh thói quen học tập sáng tạo, không phải học thuộc lòng, không phải ghi nhớ máy móc.
Đặc biệt, chương trình mới sẽ bố trí các tiết học trải nghiệm sáng tạo ở tất cả các cấp học, từ tiểu học đến THPT. Đây là định hướng rất hay, đưa học sinh vào trải nghiệm thực tế.
Về chương trình và sách giáo khoa sắp tới, Bộ trưởng cho biết:
Cả nước chỉ có một chương trình thống nhất, có nhiều sách giáo khoa để khuyến khích các cá nhân, tổ chức cùng tham gia.
Việc biên soạn chương trình sách giáo khoa đúng tinh thần chỉ đạo của Trung ương và Quốc hội, là đổi mới nhưng không bỏ cái cũ mà kế thừa những tinh hoa đã có, bổ sung hoàn thiện những cái đã thiếu, chưa đáp ứng, loại bỏ những quá tải, không phù hợp.
Nên những cái đã thực nghiệm tốt thì giữ lại, không cần thực nghiệm nữa. Những cái mới bổ sung thì cần thực nghiệm, giao cho các tác giả triển khai vì người viết nắm được ý đồ thực hiện, có một Hội đồng gồm các nhà khoa học, chuyên gia... thẩm định.
Việc trực tiếp thao tác, triển khai trên thực tế do các tác giả làm trên lớp, có một quy trình, đánh giá khách quan của các tổ chức có uy tín.
Đây là một trong những yêu cầu trong quá trình triển khai, quá trình nghiên cứu để đi đến nội dung ý tưởng làm tài liệu trình lên Trung ương ra quyết định, huy động các nhà khoa học, nhà giáo trong và ngoài nước cùng góp sức.
Quá trình Bộ GD&ĐT tham khảo các chương trình giáo dục tiên tiến của các nước cũng nhận được sự giúp đỡ của các nhà khoa học Việt nam và nước ngoài. Cơ chế này sẽ được tiếp tục duy trì trong biên soạn sách và chương trình.
Như giữa nội dung học với phương pháp học đi với thiết bị, nội dung học, phương học của học sinh sẽ dẫn đến nội dung dạy và phương pháp dạy của người thầy. Rất cần sự đồng bộ.
Theo kinh nghiệm của Bộ GD&ĐT và tham khảo tại các nước trên thế giới, con người là yếu tố tiên quyết - thầy cô giáo đóng vai trò rất quan trọng trong giáo dục, nên cần chú trọng việc đào tạo lại, bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý.
Về tự chủ tài chính trong các trường đại học, Bộ trưởng cho biết Thủ tướng đã chỉ đạo triển khai thí điểm 5 năm trước ở 4 trường đại học. Mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo và các bộ ngành liên quan đã tiến hành tổng kết việc tự chủ ở 4 trường trên.
Thủ tướng đã ra Quyết định 57 về tự chủ tài chính trong giai đoạn mới, theo đó 6 trường ĐH được tự chủ tài chính, trong 6 trường này, 4 trường thuộc Bộ chủ quản là Trường đại học Kinh tế Quốc dân, Trường ĐH Kinh tế TP HCM, Trường ĐH Ngoại thương và Trường ĐH Hà Nội, 2 trường ĐH trực thuộc Bộ Tài chính và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là Trường ĐH Tài chính Marketing và Trường ĐH Tôn Đức Thắng.
Do tính chất quan trọng, phức tạp và khó khăn của việc này, Thủ tướng đã giao Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam trực tiếp chỉ đạo. Bộ GD và các bộ ngành khác tham gia góp ý, chỉnh sửa để giúp Phó Thủ tướng ra quyết định.
Tự chủ tài chính nằm trong tổng thể của tự chủ, tự chịu trách nhiệm và trách nhiệm giải trình trước xã hội của các trường Đại học đã được quốc hội thông qua Luật Giáo dục Đại học vừa rồi.
Bên cạnh 6 trường ĐH đã tự chủ tài chính, hiện các trường ĐH khác trên cả nước đã triển khai tự chủ về bộ máy, tổ chức… quá trình triển khai, kết quả đáp ứng nhu cầu xã hội…
Trước khi đặt câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Phạm Vũ Luận, các đại biểu Quốc hội đều bày tỏ sự đánh giá cao báo cáo của Bộ trưởng gửi Quốc hội.
Các đại biểu cho rằng năm 2015 là năm có nhiều điểm nhấn, triển khai nhiều công việc quan trọng của Ngành giáo dục, được đông đảo nhân dân cử tri đồng tình ủng hộ.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Vũ Luận báo cáo trước Quốc hội về các nội dung:
- Các biện pháp tổ chức triển khai hiệu quả Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.
- Việc đổi mới cách tổ chức kỳ thi quốc gia; đánh giá học sinh tiểu học năm 2015, những khó khăn và biện pháp bảo đảm thực hiện, áp dụng ổn định trong thời gian tới.
Xem chi tiết nội dung báo cáo TẠI ĐÂY
Theo giaoducthoidai.vn
Trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật Trung ương