Nguyễn Thế Song [*]
Đông Hưng là huyện có vị trí địa lý chiến lược quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh Thái Bình. Trong những năm qua, việc xây dựng các thiết chế văn hóa cơ sở, cụ thể là Trung tâm Văn hóa Thể thao (VHTT) huyện đã được quan tâm, từ đó tạo nên diện mạo mới, góp phần đa dạng hóa các loại hình hoạt động văn hóa và làm phong phú đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân.
- Thực trạng công tác quản lí các hoạt động văn hóa tại trung tâm
Công tác quản lý các hoạt động văn hóa tại Trung tâm VHTT trên địa bàn Huyện trong những năm qua dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền và sự phối hợp các ban ngành, đoàn thể đã đạt được những thành tựu nhất định, góp phần to lớn trong việc xây dựng và phát triển văn hóa nói riêng và sự đổi mới của Huyện nói chung. Tuy nhiên trong quá trình quản lý vẫn còn một số vấn đề cần đặt ra đó là:
Cần nâng cao năng lực lãnh đạo của các cấp ủy Đảng trong việc định hướng, giám sát, đôn đốc, kiểm tra của các cơ quan quản lý nhà nước, đôn đốc có hiệu quả trong việc thể chế hóa các quan điểm của Đảng, trong việc thực thi các chính sách về văn hóa.
Việc ban hành những chủ trương, chính sách xây dựng và phát triển văn hóa, việc triển khai các văn bản quản lý còn chậm đối với sự phát triển mạnh mẽ của lĩnh vực văn hóa trên địa bàn Huyện.
Công tác quản lý văn hóa còn một số hạn chế nhất định, công tác thanh tra, kiểm tra chưa thường xuyên, liên tục. Cơ chế phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước về văn hóa ở các cấp trong hệ thống chính trị còn thiếu chặt chẽ, phân công trách nhiệm không rõ.
Về các nguồn lực như: kinh phí, cơ sở vật chất, đất đai.. trong xây dựng đời sống văn hóa còn hạn hẹp, chưa đáp ứng yêu cầu trong việc tạo hiệu quả nâng cao chất lượng quản lý các hoạt động văn hóa.
Việc ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại trong việc quản lý văn hóa chưa được quan tâm đúng mức.
Đào tạo, bồi dưỡng và chế độ của đội ngũ cán bộ văn hóa là một vấn đề đặt ra, là yêu cầu cần thiết trong việc quản lý và phát huy tốt các hoạt động của Trung tâm VHTT. Thực tế cho thấy, tác dụng hiệu quả của hoạt động văn hóa tại Trung tâm lại phụ thuộc vào năng lực điều hành và tổ chức nội dung hoạt động của cán bộ văn hóa. Vì vậy việc đào tạo đội ngũ cán bộ văn hóa theo đúng như Quyết định 04/ 2004/ QĐ- BNV ngày 16/ 01/ 2004 của Bộ nội vụ quy định nhiệm vụ công tác văn hóa xã hội về chuyên môn nghiệp vụ ở khu vực đồng bằng phải đạt trình độ trung cấp về văn hóa nghệ thuật chuyên nghiệp là nhu cầu cấp thiết đối với Trung tâm VHTT hiện nay; đòi hỏi các cấp ủy Đảng, chính quyền phải nỗ lực, tạo điều kiện, xây dựng được những chính sách đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ văn hóa cấp cơ sở, cũng như chế độ đãi ngộ.
Trong thời kỳ đổi mới, công tác quản lý hoạt động văn hoá được sự quan tâm đúng mức với sự tham gia đồng bộ của cả hệ thống chính trị. Đặc biệt là vai trò lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, sự quản lý của chính quyền và công tác vận động tập hợp quần chúng của mặt trận tổ quốc và các đoàn thể nhân dân góp phần từng bước thắt chặt mối liên hệ giữa Đảng - Chính quyền và các đoàn thể trong công tác quản lý.
2. Một số giải pháp trọng tâm trong công tác quản lý các hoạt động về văn hóa, thể thao trên địa bàn huyện Đông Hưng
Một là, nâng cao nhận thức về vai trò của văn hóa và công tác quản lý các hoạt động văn hoá
Nâng cao nhận thức trong cấp ủy, chính quyền địa phương về vai trò của văn hóa, coi đầu tư văn hóa là đầu tư cho phát triển bền vững. Bảo vệ văn hóa truyền thống là bảo vệ truyền thống của dân tộc. Xây dựng và phát triển văn hóa là nhiệm vụ thường xuyên và lâu dài của địa phương, của mỗi cấp ủy Đảng, chính quyền và vai trò gương mẫu của người đứng đầu.
Hai là, tăng cường công tác quản lý tổ chức các hoạt động văn hoá
Củng cố Đội Thông tin lưu động huyện, các đội tuyên truyền lưu động cơ sở xã, thị trấn. Hằng năm mở lớp tập huấn kỹ năng quản lý và hướng dẫn tổ chức các hoạt động thông tin, tuyên truyền, cổ động, trang trí khánh tiết trên địa bàn xã. Nâng cao chất lượng tuyên truyền đến cơ sở. Tập trung tuyên truyền cổ động đến các xã vùng sâu, vùng xa. Thực hiện đa dạng hình thức tuyên truyền cho phù hợp với nhiều đối tượng, tập trung tuyên truyền bằng nhiều hình thức.
Ba là, tăng cường nguồn lực cho văn hóa và quản lý văn hóa
Huyện tăng cường đầu tư tài chính cho hoạt động văn hóa, tăng cường đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất cho các hoạt động văn hóa và quản lý văn hóa.
Tăng chi ngân sách cho sự nghiệp văn hóa, đảm bảo hài hòa giữa phát triển kinh tế và phát triển văn hóa; khai thác sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn của tỉnh cấp cho chương trình phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội của huyện để xây dựng cơ sở hạ tầng, hỗ trợ các hoạt động văn hóa, đặc biệt các vùng khó khăn, vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Tăng cường công tác quản lý cán bộ, thực hiện tốt việc đánh giá gắn với phân công bố trí hợp lý đội ngũ cán bộ văn hóa. Mỗi cán bộ văn hóa phải nắm vững chủ trương, quan điểm, chính sách của Đảng và Nhà nước về văn hóa.
Xây dựng quy hoạch cán bộ nguồn cho chức danh Giám đốc, Phó Giám đốc Trung tâm VHTT, cán bộ văn hóa - xã hội xã, thị trấn. Cán bộ trong diện quy hoạch phải là những người đáp ứng cơ bản tiêu chuẩn chức danh cán bộ, nhưng cần được tiếp tục hoàn thiện thông qua đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện và thử thách trong thực tiễn; chú trọng cán bộ có năng khiếu nghệ thuật, năng lực quản lý văn hóa.
Có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng cán bộ thuộc phạm vi quản lý và đề xuất quy hoạch các chức danh thuộc diện cấp trên quản lý. Chú trọng đào tạo cán bộ tại chỗ, có chính sách đãi ngộ nhằm thu hút cán bộ các vùng lân cận về công tác tại huyện, tạo điều kiện về mọi mặt để cán bộ gắn bó với địa bàn công tác của mình. Thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ, kiến thức về văn hóa cho cán bộ văn hóa xã, thị trấn. Xây dựng một đội ngũ cán bộ văn hoá có đủ năng lực đáp ứng yêu cầu phát triển sự nghiệp văn hoá.
Bốn là, xã hội hoá các hoạt động văn hóa tại Trung tâm VHTT
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương của Đảng, các cơ chế, chính sách của Nhà nước về xã hội hóa, làm cho mọi người, đặc biệt là cấp uỷ Đảng, chính quyền các cấp, các cơ quan chức năng có nhận thức sâu sắc và đầy đủ về công tác xã hội hóa trong lĩnh vực văn hóa, kịp thời động viên, khen thưởng các tổ chức, cá nhân có thành tích trong công tác xã hội hóa, đồng thời rút kinh nghiệm và nhân rộng các mô hình tiêu biểu, tiên tiến.
Xây dựng cơ chế quản lý trong điều kiện xã hội hóa. Thu hút mạnh mẽ các thành phần kinh tế tư nhân, hộ gia đình tham gia các hoạt động văn hóa và dịch vụ văn hóa, các tổ chức, tư nhân, tập thể các thành phần kinh tế của huyện đứng ra thành lập các cơ sở hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao…
Năm là, tăng cường sự tham gia của nhân dân trong hoạt động quản lý văn hóa
Việc mở rộng hình thức tham gia của nhân dân vào hoạt động quản lý văn hóa không chỉ đòi hỏi từ sự hội nhập mà quan trọng hơn là từ chính yêu cầu của công cuộc đổi mới, phát triển kinh tế thị trường, dân chủ hóa đời sống xã hội và của bản thân Trung tâm VHTT; góp phần quan trọng cho việc xây dựng một xã hội công bằng và dân chủ, ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện hiện nay.
Nâng cao vai trò của các tổ chức quần chúng trong việc tuyên truyền, giáo dục và tổ chức tham gia của người dân đối với việc xây dựng chính sách, pháp luật. Để vấn đề này trong thời gian tới phát huy được hiệu lực, hiệu quả đòi hỏi chúng ta phải tiếp tục đổi mới, hoàn thiện cơ chế, chính sách và mọi cơ chế, chính sách phải thực sự “lấy dân làm gốc”.
Sáu là, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong các hoạt động văn hóa
Tăng cường kiểm tra, giám sát của Nhà nước đối với các hoạt động văn hoá là nhiệm vụ quan trọng của quản lý nhà nước, đặc biệt là của cơ quan kiểm duyệt, thanh tra do văn hoá có mối quan hệ trực tiếp với chính trị, tác động trực tiếp với chính trị, tác động trực tiếp tới sự hình thành và phát triển nhân cách; do xu hướng xã hội hoá hoạt động văn hoá ngày một mở rộng. Tình trạng văn hoá phẩm độc hại lan tràn, tệ nạn xã hội phát triển mạnh trong những năm qua lại càng nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường sự kiểm tra, giám sát hoạt động sản xuất và dịch vụ văn hoá thông tin.
Trên đây là những giải pháp góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý đối với các hoạt động văn hoá trên địa bàn huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình. Các giải pháp này cần phải được tiến hành một cách đồng bộ, toàn diện, xuyên suốt cả thời kỳ xây dựng và phát triển sự nghiệp văn hoá hiện nay.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Hữu Thức (2005), Về văn hóa và xây dựng đời sống văn hóa, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
2. Nguyễn Hữu Thức (2007), Một số kinh nghiệm quản lý và hoạt động tư tưởng - văn hóa, Nxb Văn hóa Thông tin - Viện Văn hóa, Hà Nội.
3. Trung tâm Văn hóa - Thể thao huyện Đông Hưng (2015), Báo cáo số 12/BC-VHTT, ngày 07/12/2015 về “Tổng kết 5 năm công tác Văn hóa - Thể thao năm 2010 – 2015”.
4. UBND huyện Đông Hưng, Ban chỉ đạo phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, số liệu gia đình, thôn làng văn hóa năm 2015.
____________________________
[*] Lớp Cao học k2– Chuyên ngành Quản lí Văn hóa