Đẩy mạnh xây dựng đời sống văn hóa ở phường Hùng Thắng, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh

Trần Thị Thu Huyền [*]

Phường Hùng Thắng thuộc thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh nằm bên bờ Vịnh Hạ Long-một địa danh đã được UNESCO hai lần công nhận là Di sản Thiên nhiên thế giới, có vị trí chiến lược quan trọng của thành phố Hạ Long và của tỉnh Quảng Ninh. Xây dựng đời sống văn hóa không chỉ nhằm nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân địa phương mà còn có tác động lớn đến du khách trong nước và quốc tế đến với Vịnh Hạ Long hàng năm.

Xác định xây dựng đời sống văn hoá là nhiệm vụ quan trọng giúp phường Hùng Thắng xóa đói, giảm nghèo, đẩy nhanh tốc độ phát triển kinh tế bền vững, góp phần nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, giữ vững ổn định chính trị. Từ năm 2011 đến nay, cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị-xã hội, cán bộ, đảng viên và nhân dân phường Hùng Thắng đã nhận thức đúng tầm quan trọng của phát triển văn hóa, tạo tiền đề và động lực để phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn phường. Các nội dung của việc xây dựng đời sống văn hóa được tổ chức thực hiện cụ thể, thiết thực, đổi mới, sáng tạo gắn với việc tiếp tục thực hiện học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh được đẩy mạnh, tạo nên phong trào rộng khắp.

Phát triển kinh tế, giúp nhau xóa đói, giảm nghèo, làm giàu chính đáng đang trở thành tâm điểm, được các cấp, các ngành quan tâm đầu tư, chỉ đạo thực hiện. Hiện nay, trong phường đã và đang xuất hiện nhiều cá nhân, tập thể điển hình về phát triển kinh tế. Các gia đình, tổ dân phố văn hóa luôn tạo điều kiện, giúp đỡ nhau trong học tập, lao động sản xuất, tạo thành khối thống nhất cùng nhau phát triển.

Đẩy mạnh xây dựng và nâng cao chất lượng hoạt động của các thiết chế văn hóa, phường còn đặc biệt chú trọng công tác xây dựng nếp sống văn minh, kỷ cương xã hội, sống và làm việc theo pháp luật thông qua việc xây dựng hương ước, quy ước ở tổ dân phố, xây dựng gia đình văn hóa, đơn vị văn hóa. Chú trọng xây dựng con người, gia đình và cộng đồng, tình làng nghĩa xóm được củng cố, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới việc tang và lễ hội có tiến bộ. Nhiều giá trị văn hóa được bảo tồn, các quy định pháp luật và quy chế, quy tắc ứng xử văn hóa ngày càng thấm sâu vào đời sống xã hội, góp phần tạo dựng môi trường văn hóa lành mạnh trong cộng đồng dân cư, mỗi gia đình và cá nhân.

   Nhìn chung, công tác xây dựng đời sống văn hóa trên địa bàn phường Hùng Thắng đã có nhiều khởi sắc, góp phần củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng, phát huy truyền thống đạo lý, bản sắc văn hoá dân tộc, thúc đẩy kinh tế xã hội của phường phát triển theo hướng bền vững theo tiêu chí: giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Ảnh: Các em thiếu nhi sinh hoạt tại khu vui chơi Halong marine plaza, phường Hùng Thắng, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh

(Nguồn: sưu tầm)

Bên cạnh những kết quả đạt được, phường Hùng Thắng vẫn tồn tại một số vấn đề bất cập:

Nhận thức về văn hoá ở một bộ phận cán bộ, đảng viên còn hạn chế, có phần coi nhẹ công tác văn hoá, chưa chủ động thực hiện các hoạt động văn hoá. Sự vào cuộc của các cấp uỷ Đảng, chính quyền địa phương một số nơi chưa thực sự đủ mạnh để khuyến khích được phong trào phát triển.

Công tác xây dựng tổ dân phố văn hóa chưa thưc sự đi sâu vào nâng cao chất lượng, chỉ đạo không thường xuyên, liên tục. Nhiều tổ dân phố đã phát động xây dựng tổ dân phố văn hoá từ nhiều năm nhưng chưa đạt danh hiệu. Một số tổ dân phố sau khi được công nhận danh hiệu thì hoạt động phiến diện, chỉ quan tâm đến phát triển kinh tế mà ít chú ý đến phát triển văn hóa-xã hội.

Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” phường chưa phát huy hết tinh thần trách nhiệm, giao nhiệm vụ còn bị chồng chéo thiếu khoa học. Việc sơ kết, tổng kết chậm, còn mang tính hình thức, nhất là việc chỉ đạo thực hiện hương ước, quy ước tổ dân phố văn hóa không thường xuyên liên tục, dẫn đến việc vi phạm quy ước.

            Phong trào xây dựng “Tổ dân phố văn hoá” phát triển chưa đồng đều, bề rộng chưa đi đôi với bề sâu, chất lượng chưa tương xứng với số lượng. Tỷ lệ “Gia đình văn hoá”, “Tổ dân phố văn hoá” khá cao nhưng nếp sống mới chậm hình thành, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội chưa có nhiều chuyển biến rõ rệt còn tồn tại nhiều đám cưới tổ chức lớn, phô trương lãng phí.

            Công tác thông tin, tuyên truyền cổ động đôi khi chưa thường xuyên, kịp thời và sâu rộng, nội dung hình thức còn nghèo nàn, đơn điệu, chỉ mới tập trung vào một số hình như kẻ, viết khẩu hiệu, phát thanh trên hệ thống loa đài.

Nguyên nhân của những tồn tại là do: Phường có địa hình phức tạp, bao gồm hai khu vực dân cư: trên đất liền và trên biển, điều kiện kinh tế, xã hội của các cụm dân cư không đồng đều, nhu cầu về văn hóa tại các khu vực cũng rất khác nhau, ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình triển khai thực hiện đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách của Nhà nước về văn hóa, xã hội và xây dựng con người. Nhận thức của nhân dân chưa đồng đều, nhất là văn minh đô thị chưa bắt kịp với xu thế, cộng với mặt trái của cơ chế thị trường có ảnh hưởng đến tư tưởng đạo đức, lối sống của một số cán bộ và nhân dân, có những biểu hiện trái với thuần phong mỹ tục, nảy sinh các tệ nạn xã hội ...Một số phương thức chỉ đạo, quản lý, đầu tư xây dựng, huy động các nguồn lực xã hội hoá văn hoá - thể thao còn có những hạn chế. Hệ thống các thiết chế và cơ sở vật chất cho hoạt động văn hóa nhìn chung vẫn ở tình trạng thiếu đồng bộ và hiệu quả sử dụng còn thấp. Việc xây dựng cơ chế chính sách, xã hội hóa các hoạt động văn hóa còn chậm được ban hành. Công tác đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý văn hóa chưa đáp ứng yêu cầu.  

            Để tiếp tục đẩy mạnh tiến độ và nâng cao chất lượng xây dựng đời sống văn hóa ở từng gia đình, cơ quan, đơn vị và cộng đồng dân cư. Nâng cao mức hưởng thụ văn hóa cho nhân dân, từng bước khắc phục tình trạng chênh lệch về mức hưởng thụ văn hóa của nhân dân giữa đất liền và trên biển. Đẩy lùi các hủ tục lạc hậu, tệ nạn xã hội; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc. Tạo sự chuyển biến tích cực trong việc xây dựng con người có tư tưởng, đạo đức, lối sống, nếp sống văn hóa. Gắn kết và phát huy tốt vai trò, hiệu quả của phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” với phát triển văn hóa, xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa, việc xây dựng các thiết chế văn hóa và các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao; góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, xã hội của phường trong giai đoạn mới. Trong thời gian tới, phường Hùng Thắng cần thực hiện một số giải pháp sau:

Một là, nâng cao nhận thức về vai trò của văn hoá và công tác quản lý hoạt động xây dựng đời sống văn hóa.

Đảng uỷ cần tiếp tục quán triệt trong toàn Đảng bộ, toàn dân, các cấp, các ngành về việc xây dựng đời sống văn hoá. Đưa phương hướng, nhiệm vụ, chỉ tiêu và các giải pháp thực hiện phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa vào nghị quyết của các cấp ủy Đảng để tập trung lãnh đạo thực hiện. Cấp uỷ, chính quyền đặc biệt là đội ngũ cán bộ chuyên trách phải thực sự quan tâm đến việc tổ chức học tập, tuyên truyền, giáo dục cho người dân những vấn đề về xây dựng đời sống văn hoá. Cần tăng cường tuyên truyền xây dựng nếp sống văn minh, tuyên truyền nét đẹp của văn hóa, truyền thống gia đình, các di sản văn hóa của địa phương; văn hóa vui chơi giải trí; văn hóa trong trường học, cơ quan công sở; văn hóa ứng xử nơi công cộng; văn hóa giao thông,... Nhằm giúp cho người dân có nhận thức tốt hơn, đặc biệt coi trọng công tác giáo dục truyền thống văn hóa cho thế hệ trẻ, tầng lớp thanh thiếu niên.

Hai là, tích cực củng cố và hoàn thiện văn bản pháp luật về văn hoá

Ban văn hóa-xã hội cần tham mưu ban hành những văn bản quản lý phù hợp với đặc điểm địa phương. Tăng cường rà soát, bổ sung các quyết định, quy chế, quy định về cơ chế, chính sách và quản lý các hoạt động văn hóa ở phường phù hợp với yêu cầu mới của thiết chế văn hóa cũng như thỏa mãn nhu cầu hưởng thụ văn hóa của nhân dân. Ban hành các quy chế quản lý các hoạt động dịch vụ văn hóa, bảo đảm hoạt động kinh doanh dịch vụ văn hóa của tổ chức, cá nhân đúng pháp luật. Đồng thời, xây dựng và ban hành các chính sách khuyến khích các thành phần kinh tế, các tổ chức xã hội tham gia sáng tạo, sản xuất, phố biến và kinh doanh trên lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật.

Ba là, tăng cường hoạt động quản lý nhà nước đối với các hoạt động văn hoá trên địa bàn phường

            Đổi mới nội dung, cải tiến về hình thức, đa dạng hóa về các loại hình thông tin tuyên truyền và phổ biến các văn bản pháp luật trên các cụm phát thanh của phường. Đa dạng hoá các hình thức tuyên truyền cổ động trực quan như dùng xe tuyên truyền, tài liệu hỏi đáp, thông tin lưu động, panô... để truyền tải thông tin một cách phong phú nhất, hiệu quả nhất đến người dân. Từng bước xây dựng đội thông tin cổ động ở cấp phường hoạt động chuyên nghiệp, bài bản hơn.

Nâng cao năng lực, hiệu quả và chất lượng hoạt động của các thiết chế văn hoá thông tin... đồng thời mở rộng mạng lưới thông tin truyên truyền đến từng tổ dân, khu phố. Rà soát, lập quy hoạch cho các thiết chế văn hoá - thông tin - thể thao theo quy định của Chính phủ.

Cần có chính sách đầu tư và khuyến khích tổ chức, cá nhân tham gia phát triển thể dục thể thao, không phân biệt lứa tuổi, giới tính, sức khoẻ, tình trạng khuyến tật được thực hiện quyền hoạt động thể dục thể thao để nâng cao sức khoẻ, vui chơi, giải trí. Tập trung tổ chức tốt các hoạt động thể dục thể thao hè, các lớp năng khiếu, CLB văn nghệ - thể thao gắn với các hoạt động giáo dục truyền thống nhằm góp phần xây dựng con người Hạ Long khoẻ, đẹp, có văn hoá và lối sống lành mạnh.

Nâng cao chất lượng phong trào xây dựng Gia đình văn hoá, Tổ dân phố văn hoá, gắn công tác tuyên truyền, giáo dục về tư tưởng, đạo đức, lối sống với việc thực hiện cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, đẩy mạnh phong trào “Người tốt, việc tốt”...Thực hiện mô hình gia đình 4 không gắn với chăm sóc sức khoẻ, vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường… góp phần phát triển của gia đình trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.

Bốn là, đẩy mạnh hoạt động xã hội hoá trên lĩnh vực văn hoá

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương của Đảng, các cơ chế chính sách của Nhà nước về xã hội hoá, làm cho mọi người, đặc biệt là cấp uỷ Đảng, chính quyền, các cơ quan chức năng có nhận thức sâu sắc và đầy đủ về công tác xã hội hoá trong lĩnh vực văn hoá. Cần huy động có hiệu quả nhiều nguồn lực xã hội tham gia đóng góp, đầu tư xây dựng các công trình, thiết chế văn hoá, thể thao và phát triển đời sống văn hoá ở cơ sở.

Năm là, giải pháp về công tác đào tạo, sử dụng đội ngũ cán bộ

Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ văn hóa cơ sở bằng nhiều hình thức đào tạo: đào tạo bồi dưỡng dài hạn và ngắn hạn, tham gia lớp tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác văn hóa cấp xã, phường, thị trấn nhằm nâng cao chất lượng quản lý và tổ chức các hoạt động văn hóa. Cần có chủ trương, chính sách hợp lý và ổn định lâu dài đối với cán bộ văn hoá xã hội, tạo điều kiện để lực lượng này được tham gia học các lớp cán bộ cốt cán. Trở thành lực lượng nòng cốt đáp ứng tốt yêu cầu, đòi hỏi của công việc.

Sáu là, khai thác có hiệu quả các giá trị văn hoá gắn với phát triển du lịch

Tập trung đầu tư quy hoạch không gian văn hoá gắn với các khu vực, các loại hình du lịch nhằm tạo ra các sản phẩm du lịch hẫp dẫn để thu hút khách tham quan; nâng cao chất lượng phục vụ trong các hoạt động dịch vụ du lịch; Đẩy mạnh tuyên truyền và xúc tiến du lịch thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, thông qua việc mở rộng các lễ hội, tổ chức các sự kiện du lịch, tổ chức các cuộc thi, sinh hoạt tìm hiểu về lịch sử phường hoặc quảng bá các giá trị văn hoá địa phương thông qua các phương tiện công nghệ thông tin như mở các Webside của phường...Tích cực tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng bảo vệ di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long, đặc biệt tập trung vào các đối tượng: Ngư dân, những người tham gia các hoạt động kinh tế, xã hội trên và ven bờ Vịnh, khách du lịch.

Phường Hùng Thắng là phường đang phát triển với các lợi thế, tiềm năng về kinh tế, chính trị, văn hóa và xã hội... chưa được phát huy một cách tương xứng, vấn đề xây dựng đời sống văn hoá có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây chính là cơ sở để phát huy cao độ chủ nghĩa yêu nước, tinh thần đại đoàn kết dân tộc, thức dậy các tiềm năng để đẩy nhanh tiến trình CNH, HĐH ở địa phương, góp phần xây dựng tỉnh Quảng Ninh thành một tỉnh công nghiệp, hiện đại, văn minh, giàu bản sắc dân tộc. Tuy nhiên, xây dựng đời sống văn hóa có nội dung đa dạng, phong phú và hết sức phức tạp. Do vậy phải biết tìm ra những hình thức, bước đi phù hợp, xây dựng một hệ thống chính sách, giải pháp đồng bộ và hữu hiệu phù hợp với tình hình thực tiễn địa phương.

TÀI LIỆU THAM KHẢO 

Chia sẻ trên Facebook Google + Tweet LinedIn Email